كارهای رسولان
معرّفی کتاب
كتاب كارهای رسولان ادامهٔ انجیل لوقا می‌باشد. مقصود عمدهٔ این کتاب این است كه بگوید، چگونه پیروان اوّلیه عیسی به وسیلهٔ روح‌القدس هدایت شدند و خبرخوش دربارهٔ او را در اورشلیم، یهودیه، سامره و تا دورافتاده‌ترین نقاط جهان منتشر كردند. (8:1) این كتاب شرح شروع مسیحیّت در بین یهودیان است و اینكه چگونه این ایمان در سراسر جهان و برای همهٔ مردم دنیا ممكن شد. نویسنده سعی دارد كه خوانندگان خود را مطمئن سازد كه مسیحیان یک گروه سیاسی برای واژگون كردن امپراتوری روم نیستند؛ و مسیحیّت تكمیل كنندهٔ مذهب یهود است.
كتاب كارهای رسولان را برحسب تأثیر خبرخوش دربارهٔ عیسی و تأسیس كلیسا در آن نواحی، می‌توان به سه قسمت تقسیم كرد:
1- شروع حركت مسیحی در اورشلیم بعد از صعود عیسی به آسمان
2- توسعه و گسترش آن در سایر قسمت‌های سرزمین فلسطین
3- نشر و توسعه آن در ناحیهٔ دریای مدیترانه و تا روم
یكی از نكات برجسته و مهم كتاب كارهای رسولان كار روح‌القدس است كه روز پنتیكاست در اورشلیم به شاگردان نازل شد و رفته‌رفته با هدایت روح‌القدس، رهبران قدرت یافته و كلیسای مسیح را بنا نهادند. پیام مسیحیان اوّلیه در چند موعظه خلاصه شده و آنچه كه در این كتاب ثبت شده، قدرت این پیام را در زندگی ایمانداران و پیروان كلیسا و پرستش آنان، نشان می‌دهد.
تقسیم‌بندی كتاب
آمادگی برای شهادت دادن 1:1-26
الف - آخرین فرمان و وعدهٔ عیسی 1:1-14
ب - جانشین یهودا 15:1-26
شهادت در اورشلیم 1:2-3:8
شهادت در یهودیه و سامره 4:8-25:12
رسالت پولس 1:13-31:28
الف - اولین سفر بشارتی 1:13-28:14
ب - شورای اورشلیم 1:15-35
ج - دومین سفر بشارتی 36:15-22:18
د - سومین سفر بشارتی 23:18-16:21
ه - پولس در زندان اورشلیم، قیصریه و روم 17:21-31:28
1
1 تئوفیلوس عزیزم، من در اولین نامهٔ خود دربارهٔ تمام کارها و تعالیم عیسی از ابتدا
2 تا روزی كه به وسیلهٔ روح‌القدس دستورات لازم را به رسولان برگزیدهٔ خود داد و به آسمان برده شد به تو نوشتم:
3 او پس از مرگ، با دلایل بسیار، خود را زنده، به این افراد نشان داد و مدّت چهل روز بارها به ایشان ظاهر شد و دربارهٔ پادشاهی خدا با آنها گفت‌وگو كرد.
4 وقتی او هنوز در بین آنان بود به ایشان گفت: «اورشلیم را ترک نكنید بلكه در انتظار آن وعدهٔ پدر، كه در خصوص آن به شما گفته بودم، باشید.
5 یحیی با آب تعمید می‌داد، امّا بعد از چند روز شما با روح‌القدس تعمید خواهید یافت.»
صعود عیسی مسیح
6 پس هنگامی‌كه همه دور هم جمع بودند از او پرسیدند: «خداوندا، آیا وقت آن رسیده است كه تو بار دیگر سلطنت را به اسرائیل بازگردانی؟»
7 عیسی پاسخ داد «برای شما لزومی ندارد، كه تاریخها و زمانهایی را كه پدر در اختیار خود نگه داشته است، بدانید.
8 امّا وقتی روح‌القدس بر شما نازل شود قدرت خواهید یافت و در اورشلیم و تمام یهودیه و سامره و تا دورافتاده‌ترین نقاط عالم شاهدان من خواهید بود.»
9 همین‌كه عیسی این را گفت، در حالی‌كه همه نگاه می‌کردند، بالا برده شد و ابری او را از نظر ایشان ناپدید ساخت.
10 هنگامی‌كه او می‌رفت و چشمان آنان هنوز به آسمان دوخته شده بود، دو مرد سفیدپوش در كنار آنان ایستادند
11 و پرسیدند: «ای مردان جلیلی، چرا اینجا ایستاده‌اید و به آسمان نگاه می‌کنید؟ همین عیسی كه از پیش شما به آسمان بالا برده شد، همان طوری که بالا رفت و شما دیدید، دوباره به همین طریق باز خواهد گشت.»
انتخاب جانشین یهودا
12 آنگاه رسولان از كوه زیتون، كه فاصلهٔ آن تا اورشلیم فقط یک كیلومتر است، به اورشلیم بازگشتند.
13 به محض اینكه به شهر وارد شدند، به بالا‌خانه‌ای كه محل اقامت آنان بود رفتند. پطرس و یوحنا، یعقوب و اندریاس، فیلیپُس و توما، برتولما و متّی، یعقوب فرزند حلفی و شمعون فدایی و یهودا فرزند یعقوب در آنجا بودند.
14 اینان همه با زنها و مریم مادر عیسی و برادران او دور هم جمع می‌شدند تا وقت خود را صرف دعا نمایند.
15 در آن روزها پطرس در برابر ایمانداران كه عدّهٔ آنان روی هم یكصد و بیست نفر بود ایستاد و گفت:
16 «ای ایمانداران، لازم بود پیشگویی كتاب‌مقدّس دربارهٔ یهودا، راهنمای دستگیر کنندگان عیسی، كه روح‌القدس به زبان داوود نموده بود، به حقیقت بپیوندد،
17 زیرا او یكی از ما بود و در مأموریت ما شركت داشت.
18 او با پولی كه از بابت اجرت شرارت خود دریافت نمود، قطعه زمینی خرید و در آن با سر سقوط كرد و از میان پاره شد و تمام روده‌هایش بیرون ریخت
19 و این امر به اطّلاع جمیع ساكنان اورشلیم رسید و آن قطعه زمین را به زبان خودشان 'حقل دما' یعنی 'مزرعهٔ خونین' نامیدند.»
20 پطرس ادامه داد و گفت: «زیرا در كتاب زبور نوشته شده است:
'مسكن او ویران باد
و دیگر كسی در آن ساكن نشود.'
و همچنین آمده است:
'مأموریتش نیز به دیگری سپرده شود.'
21 «بنابراین یک نفر كه پیوسته در تمام مدّتی كه عیسی خداوند با ما رفت و آمد داشت،
22 یعنی از روزی كه یحیی به تعمید پرداخت تا روزی كه عیسی از میان ما بالا برده شد، در جرگهٔ ما بوده است باید به عنوان گواه بر رستاخیز او به جمع ما بپیوندد»
23 آنگاه نام دو نفر را كه یكی یوسف معروف به برسابا (كه لقب یوستس هم داشت) و دیگری متیاس بود، برای این خدمت پیشنهاد كردند
24 و دعا كرده گفتند: «ای خداوندی كه از قلوب همهٔ انسانها آگاهی، به ما نشان بده كه کدام‌یک از این دو نفر را انتخاب کرده‌ای
25 كه جانشین یهودا بشود؛ زیرا كه او سمت خدمت و رسالت خود را از دست داد تا به جایی‌که سرنوشت او بود برود.»
26 پس قرعه انداختند و قرعه به نام متیاس درآمد و به این ترتیب او در شمار آن یازده رسول درآمد.