Noùi theo ñuùng Kinh thaùnh, moät moân ñoà laø moät tín ñoà chaân thaønh theo Chuùa Gieâ-su, laø ngöôøi ôû trong lôøi Ngaøi vaø keát quaû laø ñöôïc giaûi thoaùt khoûi toäi loãi. Moân ñoà laø ngöôøi hoïc taäp vaâng theo moïi maïng leänh cuûa Ñaáng Christ, laø ngöôøi yeâu Chuùa Gieâ-su hôn gia ñình, hôn tieän nghi vaø taøi saûn cuûa mình, vaø chöùng toû tình yeâu ñoù qua loái soáng. Moân ñoà thaät söï cuûa Chuùa Gieâ-su yeâu meán laãn nhau vaø baøy toû tình yeâu ñoù trong nhöõng caùch thöïc teá haèng ngaøy. Hoï sinh ra boâng traùi. [1] Ñaây laø nhöõng maãu ngöôøi Chuùa Gieâ-su muoán.
Roõ raøng nhöõng ai khoâng phaûi laø moân ñoà cuûa Ngaøi thì khoâng theå ñaøo taïo moân ñoà cho Ngaøi. Vì vaäy tröôùc tieân chuùng ta phaûi ñònh roõ chính chuùng ta laø moân ñoà cuûa Chuùa tröôùc khi chuùng ta noå löïc ñeå laøm coâng taùc moân ñoà hoùa cho Chuùa. Nhieàu muïc sö khi caân nhaéc vôùi ñònh nghóa moân ñoà nhö Kinh thaùnh, thì thaáy coøn xa caùch. Thaät söï khoâng theå hy voïng caùc muïc sö nhö theá coù theå ñaøo taïo moân ñoà. Hoï khoâng phoù thaùc chính mình ñuû cho Chuùa Gieâ-su ñeå chòu ñöïng nhöõng söï khoù khaên trong coâng taùc ñaøo taïo moân ñoà.
Töø ñaây trôû ñi toâi cho raèng nhöõng muïc sö tieáp tuïc ñoïc saùch naøy, chính hoï laø nhöõng moân ñoà cuûa Chuùa Gieâ-su, daâng mình troïn veïn ñeå vaâng phuïc maïng leänh Ngaøi. Neáu baïn khoâng phaûi nhö vaäy, thì seõ thaät voâ nghóa ñeå baïn ñoïc tieáp saùch naøy, cho ñeán khi baïn quyeát ñònh trôû neân moät moân ñoà thaät. Ñöøng chaàn chôø gì nöõa! Haõy quyø goái xuoáng vaø aên naên! Bôûi aân suûng kyø dieäu cuûa Chuùa, Ñöùc Chuùa Trôøi seõ tha thöù cho baïn vaø laøm baïn trôû neân taân taïo vaät trong Ñaáng Christ.
Taùi Ñònh Nghóa Moân Ñoà (Redefining Discipleship)
Maëc duø Chuùa Gieâ-su ñaõ laøm saùng toû moân ñoà nghóa laø gì, nhöng nhieàu ngöôøi ñaõ thay theá ñònh nghóa cuûa Chuùa baèng ñònh nghóa rieâng cuûa hoï. Ví duï ñoái vôùi moät soá ngöôøi thì töø moân ñoà laø moät thuaät ngöõ mô hoà, chæ baát cöù ai xöng mình laø Cô Ñoác Nhaân. Theo yù hoï, thì töø moân ñoà ñaõ bò töôùt ñi heát yù nghóa thaät cuûa noù.
Nhöõng ngöôøi khaùc thì xem moân ñoà nhö laø moät möùc ñoä keát öôùc khaùc nhöng khoâng baét buoäc cho tín ñoà höôûng nöôùc thieân ñaøng. Hoï tin raèng con ngöôøi coù theå höôûng nöôùc thieân ñaøng trong Chuùa Gieâ-su nhöng khoâng caàn phaûi laøm moân ñoà cuûa Ngaøi! Bôûi vì raát khoù laøm ngô ñieàu kieän maø Chuùa Gieâ-su ñoøi hoûi cho moät moân ñoà ñöôïc ghi trong Kinh thaùnh. Hoï ñöôïc daïy raèng coù hai möùc ñoä Cô Ñoác Nhaân – moät laø tín ñoà, ngöôøi tin Chuùa Gieâ-su vaø hai laø moân ñoà, chæ veà ngöôøi tin vaø daâng mình cho Chuùa Gieâ-su. Theo quan ñieåm naøy, maø ngöôøi ta thöôøng noùi raèng coù nhieàu tín ñoà nhöng coù ít moân ñoà, nhöng caû hai loaïi Cô Ñoác Nhaân naøy ñeàõu ñöôïc vaøo thieân ñaøng.
Giaùo lyù naøy laøm xao laõng maïng leänh cuûa Ñaáng Christ veà vieäc moân ñoà hoùa, keá ñeán laøm maát hieäu löïc vieäc ñaøo taïo moân ñoà. Neáu trôû neân moät moân ñoà coù nghóa laø töï choái mình vaø thaäm chí chòu khoå. Vaø vieäc naøy coù theå ñöôïc choïn löïa nhöng khoâng bò baét buoäc, thì ña soá seõ choïn löïa khoâng trôû neân moân ñoà, ñaëc bieät khi hoï nghó hoï vaãn ñöôïc nghinh tieáp vaøo thieân ñaøng nhö laø moät ngöôøi tin Chuùa maø khoâng phaûi laø moân ñoà cuûa Ngaøi.
Vì vaäy ñaây laø vaán ñeà raát quan troïng maø chuùng ta caàn phaûi hoûi: Kinh thaùnh coù daïy raèng moät ngöôøi coù theå laø tín ñoà höôûng thieân ñaøng maø khoâng caàn laøm moân ñoà cuûa Chuùa Gieâ-su chaêng? Coù phaûi laøm moân ñoà laø ñieàu khoâng baét buoäc cho ngöôøi tin khoâng? Coù chaêng coù hai möùc ñoä Cô Ñoác Nhaân moät laø tín höõu khoâng caàn daâng mình vaø hai laø moân ñoà daâng mình cho Chuùa?
Caâu traû lôøi cho taát caû nhöõng caâu hoûi naøy laø Khoâng. Khoâng coù nôi naøo trong Taân öôùc daïy raèng coù hai loaïi Cô Ñoác Nhaân laø tín ñoà vaø moân ñoà. Neáu ai ñoïc saùch Coângvuï, thì ngöôøi ñoù seõ thaáy töø “moân ñoà” laëp ñi laëp laïi, vaø roõ raøng moân ñoà khoâng ñöôïc nhaéc ñeán nhö laø moät tín ñoà daâng mình ôû möùc ñoä cao hôn. Nhöng heát thaûy ai tin Chuùa Gieâ-su laø moät moân ñoà.[2] Söï thaät thì “moân ñoà ñöôïc goïi laàn ñaàu tieân laø Cô Ñoác Nhaân taïi thaønh An-ti-oát” (xem Coângvuï 11:26)
Haõy löu yù raèng töø Hi-laïp ñöôïc dòch laø moân ñoà (Mathetes) ñöôïc xuaát hieän 261 laàn trong Taân öôùc, trong khi töø Hi-laïp ñöôïc dòch laø tín ñoà (Pistos) chæ xuaát hieän 9 laàn. Töø Hi-laïp ñöôïc dòch laø cô ñoác nhaân (Christianos) chæ xuaát hieän 3 laàn. Nhöõng ñieàu naøy maø thoâi cuõng ñaõ noùi leân moät ñoøi hoûi thieát yeáu cho nhöõng ai tin Chuùa trong Hoäi thaùnh ñaàu tieân ñeàu ñöôïc xem laø moân ñoà cuûa Ngaøi.
Söï Giaûi Nghóa Cuûa Chuùa Gieâ-su (Jesus’ Commentary)
Chaéc chaén laø Chuùa Gieâ-su khoâng nghó raèng trôû thaønh moân ñoà laø moät böôùc thöù hai, böôùc choïn löïa cuûa tín ñoà. Ba ñieàu ñoøi hoûi cuûa Ngaøi cho vieäc laøm moân ñoà maø chuùng ta ñoïc trong Lu-ca ñoaïn 14 khoâng noùi vôùi ngöôøi tin nhö laø moät lôøi môøi ñeán moät möùc ñoä cao hôn cuûa söï daâng mình. Ñuùng hôn laø lôøi Ngaøi noùi vôùi moïi ngöôøi trong ñoaøn daân ñoâng. Laøm moân ñoà laø böôùc ñaàu tieân trong moái lieân heä vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Theâm nöõa chuùng ta ñoïc trong Giaêng ñoaïn 8:
“Bôûi Ñöùc Chuùa Gieâ-su noùi nhö vaäy, neân coù nhieàu keû tin Ngaøi. Baáy giôø Ngaøi phaùn cuøng nhöõng ngöôøi Giu-ña ñaõ tin Ngaøi raèng: Neáu caùc ngöôi haèng ôû trong ñaïo ta, thì thaät laø moân ñoà ta, caùc ngöôi seõ bieát leõ thaät vaø leõ thaät seõ buoâng tha caùc ngöôi” (Giaêng 8:30-32)
Khoâng ai coù theå caõi laïi söï thaät khoâng theå choái caõi raèng Chuùa Gieâ-su ñang vôùi nhöõng tín höõu môùi xöng nhaän Ngaøi trôû thaønh moân ñoà Chuùa. Chuùa Gieâ-su khoâng noùi vôùi nhöõng ngöôøi môùi naøy raèng “Luùc naøo ñoù trong töông lai ngöôi coù theå muoán ñi böôùc keá tieáp, böôùc daâng mình ñeå trôû thaønh moân ñoà Ta cuõng ñöôïc.” Khoâng Chuùa Gieâ-su noùi vôùi nhöõng keû môùi tin nhö theå Ngaøi mong ñôïi hoï trôû thaønh moân ñoà ngay, nhö theå hai töø “tín ñoà” vaø “moân ñoà” coù ñoàng moät nghóa. Ngaøi noùi vôùi nhöõng tín ñoà môùi tin raèng, caùch maø hoï coù theå minh chöùng mình laø moân ñoà cuûa Chuùa laø cöù ôû trong lôøi Ngaøi, laø ñieàu daãn hoï ñeán ñöôïc giaûi cöùu khoûi toäi loãi (xem Giaêng 8:34-36).
Chuùa Gieâ-su bieát raèng chæ coù söï xöng nhaän ñöùc tin maø thoâi thì khoâng phaûi laø baèng chöùng hoï thaät söï tin. Ngaøi cuõng bieát nhöõng ai thaät söï tin Ngaøi laø con Ñöùc Chuùa Trôøi, thì phaûi haønh ñoäng cho ñieàu ñoù – hoï phaûi trôû neân moân ñoà Chuùa ngay – hoï coù öôùc ao vaâng lôøi vaø laøm vui loøng Chuùa. Nhöõng ngöôøi tin hay moân ñoà nhö theá ôû trong lôøi Ngaøi moät caùch töï nhieân, hoï giöõ lôøi Chuùa trong loøng. Khi hoï khaùm phaù yù chæ Chuùa qua vieäc hoïc lôøi Ngaøi, thì daàn daàn hoï seõ ñöôïc giaûi thoaùt khoûi toäi loãi.
Ñoù laø lyù do taïi sao ngay laäp töùc Chuùa Gieâ-su thaùch thöùc nhöõng ngöôøi môùi tin tra xeùt chính mình. Lôøi tuyeân boá cuûa Ngaøi: “Neáu caùc ngöôi thaät laø moân ñoà Ta” chæ toû raèng Ngaøi tin coù theå laø hoï khoâng phaûi laø moân ñoà thaät chæ qua vieäc xöng nhaän ñöùc tin. Hoï coù theå töï ñaùnh löøa mình. Chæ khi hoï vöôït qua cuoäc thöû nghieäm cuûa Chuùa Gieâ-su thì hoï môùi thaät söï laø moân ñoà cuûa Ngaøi (ñoïc phaàn coøn laïi cuûa ñoaïn ñoái thoaïi trong Giaêng 8:37-59 chuùng ta thaáy Chuùa Gieâ-su coù lyù do ñeå nghi ngôø söï thaønh thaät cuûa hoï).[3]
Caâu Kinh thaùnh chìa khoùa Mat 28:18-20, töï noù cuõng ñaõ ñaùnh tan giaùo lyù cho raèng moân ñoà laø böôùc keá tieáp khi ngöôøi tin Chuùa daâng mình. Chuùa Gieâ-su truyeàn trong ñaïi maïng leänh raèng nhöõng moân ñoà chòu pheùp baùp teâm. Dó nhieân trong saùch Coângvuï kyù thuaät roõ raèng caùc söù ñoà ñaõ khoâng chôø ñôïi ngöôøi môùi tin Chuùa böôùc ñi “böôùc thöù hai daâng mình hoaøn toaøn cho Ñaáng Christ” roài môùi laøm baùp teâm cho hoï. Nhöng söù ñoà laøm baùp teâm cho taát caû ngöôøi môùi tin haàu nhö ngay sau khi hoï quy ñaïo. Hoï cho raèng taát caû ngöôøi tin thaät söï laø nhöõng moân ñoà.
Trong söï tra xeùt naøy, heã ai tin moân ñoà laø nhöõng tín ñoà daâng mình troïn veïn laø khoâng nhaát quaùn vôùi chính thaàn hoïc mình ñöa ra. Haàu heát hoï laøm baùp teâm ngay cho baát cöù ai xöng nhaän nieàm tin nôi Chuùa Gieâ-su, chöù khoâng chôø ñôïi ngöôøi tin ñaït tôùi möùc ñoä daâng mình “laøm moân ñoà”. Nhöng neáu hoï thaät söï tin ñieàu mình gaûng, thì hoï chæ ñöôïc laøm baùp teâm cho nhöõng ai ñaït tôùi möùc ñoä moân ñoà maø thoâi, möùc ñoä naøy cuõng coù raát ít trong haøng nguû cuûa hoï.
Coù leõ ñoøn cuoái cuøng cho giaùo lyù nguy hieåm naøy thì ñuû roài. Neáu moân ñoà maø khaùc vôùi tín ñoà, thì taïi sao Giaêng ñaõ vieát raèng yeâu thöông anh em mình laø daáu hieäu nhaän bieát moät ngöôøi ñöôïc taùi sanh (xem 1Giaêng 3:14), vaø Chuùa Gieâ-su phaùn tình yeâu thöông ñoái vôùi anh em laø moät baèng chöùng moân ñoà thaät cuûa Ngaøi (Giaêng 13:35)
Nguoàn Goác Cuûa Giaùo Lyù Sai Laïc Naøy
(The Origin of this False Doctrine)
Neáu yù töôûng coù hai loaïi Cô Ñoác Nhaân rieâng bieät laø ngöôøi tin Chuùa vaø moân ñoà, thì khoâng coù neàn taûng trong Kinh thaùnh, laøm sao giaùo lyù naøy ñöùng vöõng? Caâu traû lôøi laø giaùo lyù naøy chæ ñöôïc uûng hoä bôûi giaùo lyù sai laïc khaùc veà söï cöùu roãi. Giaùo lyù ñoù vieän leõ raèng nhöõng yeâu caàu baét buoäc cho moät moân ñoà khoâng töông hôïp vôùi söï thaät ñöôïc cöùu bôûi aân suûng. Döïa treân lyù luaän nhö vaäy maø hoï daãn ñeán keát luaän ñoøi hoûi cho moân ñoà khaùc vôùi söï ñoøi hoûi ñeå ñöôïc cöùu roãi. Vì vaäy trôû neân moân ñoà laø moät böôùc keát öôùc daâng mình cuûa tín ñoà ñaõ coù phaàn ôû thieân ñaøng, laø nhöõng ngöôøi ñöôïc cöùu bôûi aân suûng.
Loãi khoâng theå traùnh cuûa giaùo lyù naøy laø choáng nghòch laïi moät soá caâu Kinh thaùnh. Ví duï coøn gì roõ raøng hôn ñieàu Chuùa Gieâ-su ñaõ noùi trong phaàn keát luaän cuûa baøi giaûng treân nuùi sau khi Ngaøi lieät keâ nhieàu maïng leänh?
Chaúng phaûi heã keû noùi cuøng ta raèng: Laïy Chuùa, Laïy Chuùa thì ñeàu ñöôïc vaøo nöôùc thieân ñaøng ñaâu; nhöng chæ keû laøm theo yù muoán cuûa Cha Ta ôû treân trôøi maø thoâi.” (Mat 7:21).
Roõ raøng, Chuùa Gieâ-su lieân keát söï vaâng lôøi vôùi söï cöùu roãi trong caâu naøy cuõng nhö nhieàu lôøi tuyeân boá khaùc cuûa Ngaøi. Nhö vaäy laøm sao chuùng ta coù theå dung hoaø raát nhieàu caâu Kinh thaùnh nhö theá naøy vôùi söï khaúng ñònh cuûa Kinh thaùnh laø söï cöùu roãi bôûi aân suûng? Ñieàu naøy hoaøn toaøn ñôn giaûn. Ñöùc Chuùa Trôøi bôûi aân suûng laï luøng, ban cho moïi ngöôøi cô hoäi ñeå hoï aên naên, tin nhaän vaø ñöôïc sanh laïi, ñöôïc Ñöùc Thaùnh Linh ban naêng quyeàn ñeå soáng vaâng lôøi. Nhö theá, söï cöùu roãi laø nhôø aân suûng. Khoâng bôûi aân suûng khoâng ai coù theå ñöôïc cöùu, vì moïi ngöôøi ñaõ phaïm toäi. Toäi nhaân khoâng theå mua chuoäc söï cöùu roãi. Vì vaäy, hoï caàn aân suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå ñöôïc cöùu roãi.
AÂn suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc baøy toû trong nhieàu caùch khaùc nhau lieân quan ñeán söï cöùu roãi cuûa chuùng ta. Noù ñöôïc baøy toû trong söï cheát cuûa Chuùa Gieâ-su treân thaäp töï giaù, söï keâu goïi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong ñôøi soáng chuùng ta qua Phuùc AÂm, trong vieäc Ngaøi keùo chuùng ta ñeán gaàn Ñaáng Christ, trong vieäc caùo traùch toäi loãi chuùng ta, ban cho chuùng ta cô hoäi ñeå aên naên, trong vieäc Ngaøi taùi taïo ñôøi soáng vaø ñoå ñaày Ñöùc Thaùnh Linh cho chuùng ta, trong vieäc beû gaõy quyeàn löïc toäi loãi trong ñôøi soáng chuùng ta, ban naêng löïc ñeå chuùng ta soáng thaùnh khieát, trong vieäc Ngaøi kyû luaät khi chuùng ta phaïm toäi, vaø aân suûng ñöôïc baøy toû trong nhieàu caùch hôn nöõa…. Khoâng coù moät phöôùc haïnh naøo neâu treân maø töï mình kieám ñöôïc. Chuùng ta ñöôïc cöùu bôûi aân suûng töø ñaàu cho ñeán cuoái.
Tuy nhieân theo Kinh thaùnh söï cöùu roãi khoâng chæ “nhôø aân suûng” nhöng “bôûi ñöùc tin”: “AÁy laø nhôø aân suûng, bôûi ñöùc tin, maø anh em ñöôïc cöùu” (EÂ-pheâ-soâ 8:2a). Caû hai ñieàu naøy laø caàn thieát nhöng roõ raøng khoâng xung khaéc vôùi nhau. Khi moät ngöôøi ñöôïc cöùu caû aân suûng laãn ñöùc tin ñeàu caàn thieát. Ñöùc Chuùa Trôøi traûi daøi aân suûng cuûa Ngaøi ra, chuùng ta nhaän laáy bôûi ñöùc tin. Dó nhieân ñöùc tin ñích thöïc laø keát quaû trong vieäc vaâng theo maïng leänh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Nhö Gia-cô vieát trong chöông thöù hai cuûa thö tín oâng, ñöùc tin khoâng coù vieäc laøm thì cheát, voâ duïng vaø chaúng theå cöùu ñöôïc ai (xem Gia-cô 2:14-26)[4]
Söï thaät thì aân suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng cho ngöôøi ta quyeàn ñeå phaïm toäi. Nhöng ñuùng hôn laø aân suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho hoï cô hoäi ngaén nguûi ñeå aên naên vaø ñöôïc taùi sanh. Sau söï cheát, khoâng coøn coù cô hoäi ñeå aên naên vaø ñöôïc taùi sanh nöõa, vì vaäy aân suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng coøn thích hôïp luùc ñoù. Cho neân aân suûng cöùu roãi cuûa Ngaøi chæ ngaén nguûi.
Moät Phuï Nöõ Ñöôïc Chuùa Gieâ-su Cöùu Nhôø AÂn Suûng Bôûi Ñöùc Tin
(A Woman Whom Jesus Saved by Grace Through Faith)
Moät böùc tranh toaøn haûo veà söï cöùu roãi ñöôïc ban cho nhôø aân suûng bôûi ñöùc tin ñöôïc tìm thaáy trong caâu chuyeän Chuùa Gieâ-su ñoái dieän vôùi moät phuï nöõ bò baét quaû tang phaïm toäi ngoaïi tình. Chuùa Gieâ-su noùi cuøng baø: “Ta cuõng khoâng ñònh toäi ngöôi (ñoù laø nhôø aân suûng, bôûi vì baø ta xöùng ñaùng vôùi söï ñònh toäi), haõy ñi, ñöøng phaïm toäi nöõa” (Giaêng 8:11). Khi baø ta ñaùng toäi cheát, thì Chuùa Gieâ-su ñeå baø ta ñi töï do. Tuy nhieân Ngaøi ñeå baø ta ñi vôùi lôøi caûnh caùo: ñöøng phaïm toäi nöõa. Ñaây cuõng chính laø ñieàu Chuùa Gieâ-su ñang noùi vôùi moïi toäi nhaân treân theá gian hoâm nay – “Baây giôø ta khoâng keát toäi ngöôi. Caùc ngöôi ñaùng cheát vaø bò xeùt ñoaùn ñôøi ñôøi trong hoûa nguïc, nhöng ta ñaõ ban aân suûng cho caùc ngöôi. Tuy nhieân aân suûng cuûa ta chæ laø taïm thôøi, haõy aên naên toäi. Ñöøng phaïm toäi nöõa, tröôùc khi aân suûng cuûa ta chaám döùt vaø tröôùc khi caùc ngöôi bò ñöùng tröôùc ngai phaùn xeùt toäi nhaân cuûa Ta.”
Chuùng ta haõy töôûng töôïng ngöôøi phuï nöõ phaïm toäi ngoaïi tình ñoù ñaõ aên naên khi Chuùa Gieâ-su daïy baø. Laøm nhö vaäy, baø ñaõ ñöôïc cöùu nhôø aân suûng bôûi ñöùc tin. Baø aáy ñaõ ñöôïc cöùu nhôø aân suûng vì laø toäi nhaân baø chaúng theåø ñöôïc cöùu neáu khoâng coù aân suûng Ñöùc Chuùa Trôøi. Baø khoâng theå noùi raèng mình nhaän ñöôïc söï cöùu roãi bôûi vieäc laøm. Vaø baø ñöôïc cöùu bôûi ñöùc tin bôûi vì baø tin Chuùa Gieâ-su, vaø tin nhöõng gì Ngaøi phaùn cuøng baø, chuù yù ñeán lôøi caûnh caùo cuûa Ngaøi, vaø baø quay khoûi toäi loãi tröôùc khi quaù muoän. Heã ai coù ñöùc tin chaân thaønh nôi Chuùa Gieâ-su thì seõ aên naên toäi loãi, vì Chuùa Gieâ-su ñaõ caûnh caùo neáu khoâng aên naên, hoï seõ bò hö maát (xem Lu-ca 13:3). Chuùa Gieâ-su cuõng long troïng tuyeân boá raèng chæ coù nhöõng ngöôøi laøm theo yù muoán cuûa Cha môùi ñöôïc vaøo thieân ñaøng (Mat 7:21). Neáu moät ngöôøi tin Chuùa Gieâ-su, ngöôøi ñoù seõ tin vaø chuù yù ñeán nhöõng lôøi caûnh caùo cuûa Ngaøi.
Nhöng chuùng ta cuõng haõy töôûng töôïng raèng phuï nöõ ngoaïi tình ñoù ñaõ khoâng aên naên toäi loãi mình. Baø tieáp tuïc phaïm toäi roài cheát ñi vaø ñöùng tröôùc ngai phaùn xeùt cuûa Chuùa. Töôûng töôïng lôøi baø noùi cuøng Chuùa Gieâ-su: “OÂi, Chuùa Gieâ-su, thaät laø toát khi gaëp Ngaøi. Con nhôù Ngaøi ñaõ khoâng xeùt ñoaùn con khi con phaïm toäi vaø bò ñem ñeán tröôùc Ngaøi khi coøn treân ñaát. Vaø chaéc chaén Ngaøi vaãn coøn giaøu aân suûng. Ngaøi ñaõ khoâng xeùt ñoaùn con luùc ñoù, neân chaéc laø Ngaøi cuõng khoâng xeùt ñoaùn con baây giôø!”
Baïn nghó theá naøo? Chuùa Gieâ-su seõ chaøo möøng baø ta vaøo thieân ñaøng ñuùng khoâng? Caâu traû lôøi ñaõ roõ raøng. Phao-loâ caûnh caùo raèng: “Chôù töï doái mình…. Phaøm nhöõng keû taø daâm…. Keû ngoaïi tình….. ñeàu chaúng höôûng ñöôïc nöôùc Ñöùc Chuùa Trôøi ñaâu (1Coâr 6:9-10)
Taát caû nhöõng ñieàu naøy muoán noùi leân raèng söï ñoøi hoûi laøm moân ñoà cuûa Chuùa Gieâ-su khoâng coù gì lôùn hôn söï ñoøi hoûi phaûi coù ñöùc tin chaân thaät trong Ngaøi, keát quaû cuûa ñöùc tin cöùu roãi. Moïi ngöôøi coù ñöùc tin cöùu roãi seõ ñöôïc cöùu nhôø aân suûng bôûi ñöùc tin. Khoâng coù neàn taûng Thaùnh kinh cho lôøi tuyeân boá raèng, vì söï cöùu roãi laø bôûi aân suûng maø nhöõng ñoøi hoûi cuûa Chuùa ñeå laøm veà moân ñoà thì khoâng töông ñöông vôùi ñoøi hoûi cuûa Ngaøi ñeå ñöôïc cöùu roãi. Vai troø moân ñoà khoâng phaûi laø moät böôùc tieáp theo cuûa ñôøi soáng tín ñoà, nhöng moân ñoà laø baèng chöùng cuûa ñöùc tin cöùu roãi ñích thöïc.[5]
Vì vaäy ñeå ñöôïc thaønh coâng trong caùi nhìn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, moät muïc sö phaûi baét ñaàu moät caùch ñuùng ñaén quaù trình moân ñoà hoùa trong caùch giaûng truyeàn Phuùc AÂm chaân thaät, keâu goïi ngöôøi ta ñeán söï vaâng phuïc ñöùc tin. Khi muïc sö uûng hoä giaùo lyù sai laïc veà moân ñoà laø böôùc daâng mình keá tieáp cuûa tín ñoà, thì hoï ñang laøm coâng vieäc choáng laïi maïng leänh cuûa Ñaáng Christ veà vieäc moân ñoà hoùa maø rao giaûng moät aân suûng giaû doái vaø Phuùc AÂm sai traät. Chæ coù moân ñoà thaät cuûa Chuùa môùi coù ñöùc tin cöùu roãi vaø seõ ñöôïc höôûng thieân ñaøng nhö lôøi Chuùa Gieâ-su ñaõ höùa: “Chaúng phaûi heã nhöõng keû noùi cuøng ta raèng: Laïy Chuùa, Laïy Chuùa thì ñeàu ñöôïc vaøo nöôùc thieân ñaøng ñaâu, nhöng chæ keû laøm theo yù muoán cuûa Cha Ta ôû treân trôøi maø thoâi” (Mat 7:21).
Phuùc AÂm Giaû Traù Môùi (The New False Gospel)
Vì khaùi nieäm sai laïc veà aân suûng Ñöùc Chuùa Trôøi trong söï cöùu roãi, neân Phuùc AÂm thôøi naøy thöôøng töôùt ñoaït caùc yeáu toá Kinh thaùnh neàn taûng maø hoï cho raèng khoâng phuø hôïp vôùi söù ñieäp veà aân suûng. Vì theá Phuùc AÂm sai laïc chæ saûn sinh ra nhöõng Cô Ñoác Nhaân giaû hieäu, ñaây laø lyù do maø phaàn ñoâng tæ leä ngöôøi môùi tin Chuùa khoâng thaáy nhoùm vôùi Hoäi thaùnh trong voøng vaøi tuaàn sau khi hoï “nhaän Ñaáng Christ”. Hôn nöõa, nhieàu ngöôøi ñi nhoùm vôùi Hoäi thaùnh nhöng khoâng gì khaùc bieät vôùi ñaùm ñoâng chöa ñöôïc taùi sinh, coù cuøng moät giaù trò vaø cuõng phaïm toäi loãi nhö nhöõng ngöôøi laân caän mình. Ñoù laø vì hoï khoâng thaät söï tin Chuùa Gieâ-su Christ vaø ñaõ khoâng thaät söï ñöôïc taùi sinh.
Moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng bò caát khoûi Phuùc AÂm thôøi nay laø söï keâu goïi aên naên. Nhieàu muïc sö caûm thaáy raèng neáu baûo ngöôøi ta ñöøng phaïm toäi nöõa (nhö Chuùa Gieâ-su ñaõ noùi vôùi ngöôøi ñaøn baø bò baét khi phaïm toäi ngoaïi tình) cuõng ngang baèng nhö vieäc baûo raèng söï cöùu roãi khoâng bôûi aân suûng maø do vieäc laøm. Ñieàu naøy khoâng thaät, vì Giaêng Baùp-tít, Chuùa Gieâ-su, Phi-e-rô, Phao-loâ ñeàu ñaõ coâng boá raèng aên naên laø moät ñieàu tuyeät ñoái caàn thieát cho söï cöùu roãi. Neáu giaûng veà söï aên naên maø huûy boû aân suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong söï cöùu roãi thì taát caû nhöõng ngöôøi nhö Giaêng Baùp-tít, Chuùa Gieâ-su, Phi-e-rô, Phao-loâ ñaõ huûy boû aân suûng ñoù roài. Tuy nhieân hoï hieåu raèng aân suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc ban cho ngöôøi moät cô hoäi giôùi haïn ñeå moïi ngöôøi aên naên, chöù khoâng phaûi laø cô hoäi ñeå tieáp tuïc phaïm toäi.
Ví duï nhö Giaêng Baùp Tít tuyeân boá ñieàu maø Luca ñaõ ñeà caäp ñeán nhö laø “Phuùc AÂm” maø troïng taâm söù ñieäp laø söï aên naên, (xem Luca 3:1-18). Ai khoâng aên naên seõ ñi vaøo hoûa nguïc, (xem Mat 3:10-12; Luca 3:17).
Chuùa Gieâ-su ñaõ giaûng söï aên naên töø luùc khôûi ñaàu chöùc vuï cuûa Ngaøi, (xem Mat 4:17). Ngaøi caûnh caùo moïi ngöôøi raèng neáu khoâng aên naên seõ bò hö maát, (xem Luca 13:3-5).
Khi Chuùa Gieâ-su sai 12 moân ñoà ñi giaûng ôû caùc thaønh phoá khaùc nhau: “vaäy caùc söù ñoà ñi rao giaûng cho ngöôøi ta phaûi aên naên” (Maùc 6:12).
Sau khi phuïc sinh, Chuùa Gieâ-su baûo 12 moân ñoà ñem söù ñieäp aên naên ñeán vôùi toaøn theá giôùi vì ñoù laø chìa khoùa daãn ñeán söï tha thöù:
Ngaøi phaùn: “coù lôøi cheùp raèng Ñaáng Christ phaûi chòu ñau ñôùn döôøng aáy, ngaøy thöù ba seõ töø keû cheát soáng laïi, vaø ngöôøi ta seõ nhaân danh ngaøi maø rao giaûng cho daân caùc ngöôi söï aên naên ñeå ñöôïc tha toäi, baét ñaàu töø thaønh Gieârusalem”, (Luca 24:46-47).
Caùc söù ñoà ñaõ vaâng theo lôøi chæ daïy cuûa Chuùa Gieâ-su. Khi Phierô truyeàn giaûng trong ngaøy leã Nguõ Tuaàn, lôøi giaûng cuûa oâng ñaõ caùo traùch ngöôøi nghe, sau khi hoï nhaän ra söï thaät veà Con Ngöôøi hoï ñaõ vöøa ñoùng ñinh treân thaäp töï giaù, hoï hoûi Phierô raèng hoï phaûi laøm gì? Phierô traû lôøi tröôùc heát laø hoï phaûi aên naên (xem Coâng vuï 2:38).
Baøi giaûng thöù nhì cuûa Phierô tröôùc coâng chuùng taïi hieân cöûa ñeàn thôø Soâloâmoân cuõng laø moät söù ñieäp töông töï. Toäi loãi seõ khoâng ñöôïc caát khoûi neáu khoâng aên naên:[6]
Vì vaäy, haõy aên naên vaø quay trôû haàu cho toäi mình ñöôïc tha (Coâng vuï 3:19a).
Khi laøm chöùng tröôùc vua Aïc-ríp-ba, Phao loâ tuyeân boá raèng Phuùc AÂm cuûa oâng luoân chöùa ñöïng söù ñieäp aên naên.
“Taâu vua Aïc-ríp-ba, töø ñoù toâi chaúng heà daùm choáng cöï vôùi söï hieän thaáy treân trôøi ñaâu heát toâi khuyeân doã ngöôøi thaønh ña maùch, keá ñeán ngöôøi thaønh Gieârusalem vaø caû xöù Giuñe, roài ñeán caùc daân ngoaïi raèng phaûi aên naên vaø trôû laïi cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi, laøm coâng vieäc xöùng ñaùng vôùi söï aên naên” (Coângvuï 26:19-20).
Taïi A-theân, Phao loâ ñaõ caûnh caùo thính giaû raèng moïi ngöôøi phaûi ñöùng tröôùc Ñaáng Christ trong söï phaùn xeùt, vaø neáu khoâng aên naên thì chöa chuaån bò cho ngaøy lôùn ñoù.
Vaäy thì, Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ boû qua caùc ñôøi ngu muoäi ñoù maø nay hieåu bieát heát thaûy caùc ngöôøi trong moïi nôi ñeàu phaûi aên naên, vì Ngaøi ñaõ chæ ñònh moät ngaøy, khi Ngaøi seõ laáy söï coâng bình ñoaùn xeùt theá gian, bôûi Ngöôøi Ngaøi ñaõ laäp, vaø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ khieán Ngöôøi töø keû cheát soáng laïi, ñeå laøm chöùng chaéc veà ñieàu ñoù cho thieân haï. (Coângïvuï 17:30-31).
Trong baøi giaûng töø bieät caùc tröôûng laõo thaønh EÂpheâsoâ, Phaoloâ lieät keâ söï aên naên keøm theo vôùi ñöùc tin laø phaàn thieát yeáu trong söù ñieäp cuûa oâng:
“Anh em bieát toâi chaúng treã naûi rao truyeàn moïi ñieàu ích lôïi cho anh em…giaûng cho ngöôøi Giu ña nhö cho ngöôøi Gôø reùc veà söï aên naên ñoái vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø ñöùc tin trong Ñöùc Chuùa Gieâ-su laø Chuùa chuùng ta”. (Coângvuï 20:20a-21).
Nhöõng caâu Kinh thaùnh caên baûn treân ñuû ñeå thuyeát phuïc baát cöù ai raèng neáu khoâng coâng boá söï aên naên, thì Phuùc AÂm chaân thaät chöa ñöôïc rao giaûng. Moái töông giao vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi baét ñaàu baèng söï aên naên. Khoâng aên naên khoâng coù söï tha thöù toäi loãi.
Söï AÊn Naên Ñöôïc Taùi Ñònh Nghóa (Repentance Redfined)
Thaäm chí trong aùnh saùng cuûa nhieàu caâu Kinh thaùnh caên baûn raèng söï cöùu roãi phuï thuoäc vaøo söï aên naên, vaäy maø moät soá muïc sö vaãn tìm caùch loaïi ra ñieàu caàn thieát cuûa noù baèng caùch boùp meùo yù nghóa roõ raøng cuûa noù ñeå cho phuø hôïp vôùi quan ñieåm veà aân suûng cuûa hoï. Vôùi ñònh nghóa môùi cuûa hoï söï aên naên khoâng gì khaùc hôn laø söï thay ñoåi trong taâm trí veà Gieâ-su laø ai, vaø ngaïc nhieân laø khoâng aûnh höôûng gì ñeán caùch cö xöû cuûa moät ngöôøi.
Vaäy thì ñieàu gì khieán nhöõng nhaø truyeàn giaûng Taân Öôùc mong ñôïi khi hoï keâu goïi ngöôøi ta aên naên? Coù phaûi hoï ñaõ keâu goïi ngöôøi ta chæ thay ñoåi suy nghó cuûa hoï veà Chuùa Gieâ-su laø ai, hay laø hoï ñaõ keâu goïi ngöôøi ta thay ñoåi caùch cö xöû cuûa mình?
Phao loâ tin raèng söï aên naên thaät söï laø ñoøi hoûi phaûi thay ñoåi trong caùch cö xöû. Chuùng ta ñaõ ñoïc lôøi chöùng cuûa oâng trong vaøi thaäp nieân thi haønh chöùc vuï, cuõng nhö khi oâng tuyeân boá tröôùc vua Aïc-ríp-ba.
“Taâu vua AÏc-ríp-ba, töø ñoù, toâi chaúng heà daùm choáng cöï vôùi söï hieän thaáy treân trôøi; nhöng ñaàu heát toâi khuyeân doã ngöôøi thaønh Ña-maùch, keá ñeán ngöôøi thaønh Gieâ-ru-sa-lem vaø caû xöù Giu-ñeâ, roài ñeán caùc daân ngoaïi raèng phaûi aên naên vaø trôû laïi cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi, laøm coâng vieäc xöùng ñaùng vôùi söï aên naên”(Coâng vuï 26:19-20)
Giaêng Baùp Tít cuõng tin raèng söï aên naên khoâng chæ laø vieäc thay ñoåi taâm trí veà leõ thaät thaàn hoïc naøo ñoù. Khi ngöôøi nghe bò caùo traùch vôùi söï keâu goïi aên naên qua vieäc hoûi oâng hoï phaûi laøm gì, thì oâng lieät keâ ra nhöõng söï thay ñoåi cuï theå trong haønh vi cö xöû (xem Luca 3:3, 10-14). OÂng cuõng cheá nhaïo ngöôøi Phi-ri-si vaø ngöôøi Sa-ñu-seâ chæ coù daùng veû aên naên, vaø caûnh caùo hoï seõ xöùng ñaùng bò löûa ñòa nguïc neáu hoï khoâng thaät söï aên naên.
“Hôõi doøng doõi raén luïc kia, ai ñaõ daïy caùc ngöôi traùnh khoûi côn giaän ngaøy sau…caùi buùa ñaõ ñeå keà reã caây; vaäy heã caây naøo khoâng xanh traùi toát, thì seõ phaûi ñoán vaø chuïm”. (Mat 3:7b, 10)
Chuùa Gieâ-su giaûng cuøng söù ñieäp aên naên nhö Giaêng (xem Mat 3:2; 4:17). Ngaøi ñaõ coù laàn tuyeân boá thaønh Ni-ni-ve ñaõ aên naên khi nghe Gioâ-na rao giaûng (xem Luca 11:32). Heã ai ñaõ töøng ñoïc saùch Gioâ-na thì bieát daân thaønh Ni-ni-ve ñaõ khoâng chæ thay ñoåi taâm trí. Hoï cuõng thay ñoåi vieäc laøm, xoay khoûi toäi loãi. Chuùa Gieâ-su goïi ñoù laø söï aên naên.
Söï aên naên theo Kinh thaùnh laø söï thay ñoåi haønh vi coù yù thöùc ñeå ñaùp laïi ñöùc tin xaùc thöïc töø nôi loøng. Khi muïc sö giaûng Phuùc AÂm maø khoâng ñeà caäp ñeán söï caàn thieát thay ñoåi haønh vi ñeå xaùc chöùng cho söï aên naên, thì oâng ta ñang laøm coâng vieäc nghòch laïi vôùi öôùc muoán cuûa Ñaáng Christ cho moân ñoà. Hôn nöõa oâng löøa doái thính giaû mình tin raèng hoï coù theå ñöôïc cöùu maø khoâng caàn aên naên, nhö theá oâng ñaøy hoï ñi ñòa nguïc neáu hoï tin oâng ta. OÂng ta ñang laøm coâng vieäc cho satan vaø ñang laøm coâng vieäc choáng nghòch Ñöùc Chuùa Trôøi, maëc daàu oâng coù nhaän ra ñieàu ñoù hay khoâng.
Neáu muïc sö muoán ñaøo taïo moân ñoà nhö lôøi Chuùa Gieâ-su truyeàn, thì ngöôøi ñoù phaûi baét ñaàu tieán trình moät caùch ñuùng ñaén. Khi oâng ta khoâng rao giaûng Phuùc AÂm chaân thaät keâu goïi ngöôøi ta ñeán söï aên naên vaø ñöùc tin vaâng phuïc, oâng ta caàm chaéc söï thaát baïi, ngay caû coù veû thaønh coâng röïc rôõ trong caùi nhìn cuûa con ngöôøi. OÂng coù theå coù moät hoäi chuùng lôùn, nhöng oâng ta ñang xaây döïng baèng goã, coû khoâ, rôm raï vaø khi coâng vieäc cuûa mình bò thöû nghieäm qua löûa trong töông lai, thì moïi söï seõ bò tieâu huûy hoaøn toaøn (xem 1Coâr 3:12-15).
Lôøi Keâu Goïi Cuûa Chuùa Gieâ-su Ñeán Söï Daâng Mình.
(Jesus’ Calls to Committment)
Khoâng nhöõng Chuùa Gieâ-su keâu goïi ngöôøi chöa ñöôïc cöùu xaây boû toäi loãi maø Ngaøi coøn keâu goïi hoï daâng chính mình ñeå vaâng lôøi vaø ñi theo Ngaøi ngay laäp töùc. Ngaøi khoâng bao giôø ban taëng söï cöùu roãi maø khoâng phaûi traû giaù, nhö ñieàu thöôøng laøm (bôûi caùc muïc sö) thôøi nay. Ngaøi chöa töøng môøi ai “tieáp nhaän” Ngaøi, höùa vôùi hoï veà söï tha thöù, roài sau ñoù môùi khuyeân hoï neân daâng mình ñeå laøm theo Ngaøi. Khoâng, Chuùa Gieâ-su ñoøi hoûi ngay böôùc ñaàu laø böôùc daâng troïn caû taám loøng.
Ñaùng buoàn thay, lôøi keâu goïi cuûa Chuùa Gieâ-su veà giaù phaûi traû cho söï daâng mình thì nhöõng ngöôøi töï xöng mình laø Cô Ñoác Nhaân boû qua. Hoaëc neáu coù nhaän ra thì hoï giaûi thích söï traû giaù laø söï keâu goïi ñeán möùc ñoä töông giao saâu xa hôn cuûa tín ñoà, chöù khoâng phaûi söï keâu goïi cho ngöôøi muoán tin Chuùa. Nhöng nhieàu “tín ñoà” naøy laø ngöôøi cho raèng keát öôùc traû giaù laø ñieàu daønh cho hoï chöù khoâng phaûi cho ngöôøi chöa tin, thì hoï cuõng chaúng quan taâm ñeán söï keâu goïi naøy. Trong taâm trí, hoï suy nghó mình coù quyeàn choïn löïa khoâng phaûi bò baét buoäc ñeå ñaùp öùng vôùi söï vaâng lôøi, vaø hoï chaúng bao giôø laøm.
Chuùng ta haõy xem moät trong nhöõng lôøi môøi goïi cuûa Chuùa Gieâ-su ñeán nhaän söï cöùu roãi nhö theå laø ñieàu thöôøng ñöôïc giaûi thích nhö laø moät söï keâu goïi saâu saéc hôn nöõa cho nhöõng ai ñaõ nhaän ñöôïc söï cöùu roãi:
“Ñoaïn Ngaøi keâu daân chuùng vaø moân ñoà, maø phaùn raèng: neáu ai muoán theo ta, phaûi lieàu mình, vaùc thaäp töï giaù mình maø theo ta. Vì ai muoán cöùu söï soáng mình thì seõ maát; coøn ai vì côù ta vaø ñaïo tin laønh maø maát söï soáng thì seõ ñöôïc cöùu. Ngöôøi naøo neáu ñöôïc caû thieân haï maø maát linh hoàn mình thì coù ích gì? Hay laø coù ngöôøi naøo laáy chi maø ñoåi linh hoàn mình ö? Vì giöõa doøng doõi gian daâm vaø toäi loãi naøy, heã ai hoå theïn veà ta vaø ñaïo ta, thì Con Ngöôøi seõ hoå theïn veà keû aáy, khi ngöï trong söï vinh hieån cuûa cha Ngaøi maø ñeán vôùi caùc thieân söù thaùnh”. (Maùc 8:34-38).
Ñaây laø lôøi môøi goïi ñeán nhaän söï cöùu roãi, ñöôïc noùi vôùi ngöôøi chöa tin hay laø moät lôøi môøi goïi ñeán moái töông giao taän hieán hôn nhö noùi vôùi tín ñoà? Khi chuùng ta ñoïc caùch thaät loøng, thì caâu traû lôøi seõ roõ raøng.
Tröôùc heát, löu yù ñeán ñoaøn daân ñoâng, Chuùa Gieâ-su ñang noùi ñeán bao goàm “ñaùm ñoâng cuøng nhöõng moân ñoà Ngaøi” (caâu 34). Roõ raøng laø “ñaùm ñoâng” khoâng bao goàm nhöõng moân ñoà cuûa Ngaøi”. Thöïc teá thì hoï ñaõ ñöôïc “goïi ñeán” vôùi Ngaøi ñeå nghe ñieàu Ngaøi saép noùi. Chuùa Gieâ-su muoán moïi ngöôøi theo Ngaøi vaø tìm kieám Ngaøi hieåu leõ thaät Ngaøi saép giaûng daïy. Cuõng löu yù raèng Ngaøi thöôøng baét ñaàu baèng caùch noùi: “neáu ai”. Lôøi Ngaøi daønh cho moãi ngöôøi vaø moïi ngöôøi.
Khi chuùng ta tieáp tuïc ñoïc, ta thaáy roõ raøng hôn Chuùa Gieâ-su chæ veà ai. Ñaëc bieät, lôøi cuûa Ngaøi tröïc tieáp chæ vaøo moïi ngöôøi öôùc muoán: (1) “theo Chuùa”, (2) “muoán cöùu söï soáng mình”, (3) “khoâng töø boû linh hoàn mình”, (4) vaø giöõa voøng nhöõng ngöôøi Ngaøi seõ khoâng hoå theïn veà hoï khi Ngaøi “ñeán trong vinh hieån cuûa Cha Ngaøi vôùi caùc Thieân Söù thaùnh”. Boán söï dieãn ñaït naøy chæ ra raèng Chuùa Gieâ-su ñang moâ taû nhöõng ngöôøi khaùt khao ñöôïc cöùu roãi. Baïn coù nghó raèng coù haïng ngöôøi höôûng ñöôïc nöôùc thieân ñaøng maø khoâng muoán “theo Chuùa” Gieâ-su vaø muoán “cöùu söï soáng mình” khoâng? Baïn coù nghó raèng coù loaïi tín ñoà thaät seõ “töø boû linh hoàn mình”, laø keû hoå theïn veà Chuùa Gieâ-su vaø lôøi Ngaøi, vaø ñoù laø nhöõng ngöôøi Chuùa Gieâ-su seõ hoå theïn veà hoï khi Ngaøi trôû laïi khoâng? Roõ raøng, Chuùa Gieâ-su ñang noùi veà vieäc nhaän söï soáng ñôøi ñôøi trong ñoaïn Kinh thaùnh naøy.
Löu yù raèng moãi moät caâu trong boán caâu cuoái trong ñoaïn Kinh thaùnh goàm naêm caâu naøy, taát caû ñeàu baét ñaàu baèng töø “Vì”. Vì theá moãi caâu giuùp ta giaûi thích vaø môû roäng yù cho caâu tröôùc ñoù. Khoâng caâu naøo trong ñoaïn Kinh thaùnh naøy ñöôïc giaûi thích maø khoâng ñeå yù nhöõng caâu khaùc minh hoïa noù. Chuùng ta haõy xem lôøi cuûa Chuùa Gieâ-su theo töøng caâu moät theo yù töôûng treân.
Caâu Soá 1 (Sentence #1)
Neáu ai muoán theo ta, phaûi töï choái chính mình, vaùc thaäp töï giaù maø theo ta. (Maùc 8:34)
Moät laàn nöõa, phaûi löu yù lôøi Chuùa Gieâ-su noùi vôùi baát cöù ai muoán theo Ngaøi, baát cöù moät ai öôùc ao trôû thaønh moân ñoà Ngaøi. Ñaây laø moät moái quan heä duy nhaát Chuùa Gieâ-su ñöa ra ngay töø ñaàu – trôû thaønh ngöôøi theo Chuùa.
Nhieàu ngöôøi öôùc ao trôû thaønh baïn cuûa Chuùa nhöng khoâng muoán trôû thaønh ngöôøi theo Ngaøi, nhöng choïn löïa nhö vaäy thì khoâng theå ñöôïc. Chuùa Gieâ-su khoâng xem ai laø baïn cuûa Ngaøi tröø phi ngöôøi ñoù vaâng lôøi Ngaøi. Ngaøi ñaõ coù laàn noùi: “Ví thöû caùc ngöôi laøm theo ñieàu ta daïy, thì caùc ngöôi laø baïn höõu ta” (Giaêng 15:14).
Nhieàu ngöôøi chæ muoán trôû thaønh anh em Ngaøi maø khoâng muoán trôû thaønh ngöôøi theo Ngaøi, theá nhöng moät laàn nöõa Chuùa khoâng muoán giaûi thích theâm veà choïn löïa naøy. Ngaøi khoâng xem ai laø anh em mình tröø phi ngöôøi ñoù vaâng lôøi Ngaøi: “vì heã ai laøm theo yù muoán Cha ta ôû treân trôøi, thì ngöôøi ñoù laø anh em Ta vaäy”(Mat 12:50).
Nhieàu ngöôøi öôùc ao keát hieäp vôùi Chuùa Gieâ-su treân thieân ñaøng maø khoâng muoán trôû thaønh ngöôøi theo Chuùa, nhöng Chuùa Gieâ-su xaùc nhaän seõ khoâng coù khaû naêng nhö theá. Chæ ai vaâng lôøi môùi thuoäc veà thieân ñaøng; “Chaúng phaûi heã nhöõng keõ noùi cuøng ta raèng: laïy Chuùa, laïy Chuùa, thì ñeàu ñöôïc vaøo nöôùc thieân ñaøng ñaâu; nhöng chæ keû naøo laøm theo yù muoán cuûa Cha ta ôû treân trôøi maø thoâi” (Mat 7:21).
Sau khi suy xeùt, chuùng ta thaáy Chuùa Gieâ-su thoâng baùo cho ai muoán theo Ngaøi raèng neáu khoâng töø boû chính mình thì khoâng theå naøo theo Ngaøi ñöôïc. Hoï phaûi saún loøng töø boû öôùc muoán rieâng ñeå vaâng phuïc yù muoán cuûa Ngaøi. Töï choái boû mình vaø ñaàu phuïc laø yeáu toá ñeå theo Chuùa Gieâ-su. Ñieàu ñoù cuõng coù nghóa laø “vaùc thaäp töï giaù mình”
Caâu Soá 2 (Sentence #2)
Caâu thöù hai cuûa Chuùa Gieâ-su laøm cho yù nghóa caâu ñaàu trôû neân roõ raøng hôn:
“Vì ai muoán cöùu söï soáng mình thì seõ maát; coøn ai vì côù ta vaø ñaïo tin laønh maø maát söï soáng, thì seõ cöùu” (Maùc 8:35).
Moät laàn nöõa haõy chuù yù caâu naøy baét ñaàu baèng chöõ “vì”, lieân quan vaø laøm saùng toû theâm cho caâu ñaàu. ÔÛ ñaây Chuùa Gieâ-su ñoái chieáu hai ngöôøi, caû hai ngöôøi ñöôïc nguï yù trong caâu ñaàu – moät ngöôøi töø choái chính mình, vaùc thaäp töï giaù mình theo Chuùa vaø ngöôøi kia thì khoâng. Hoï töông phaûn vôùi nhau. Coøn ôû caâu naøy thì moät ngöôøi boû söï soáng mình vì côù Ñaáng Christ vaø Phuùc AÂm coøn ngöôøi kia thì khoâng. Khi ñaõ tìm hieåu moái quan heä giöõa hai ngöôøi, ta seõ phaûi keát luaän raèng moät ngöôøi trong caâu ñaàu khoâng töï boû chính mình töông xöùng vôùi ngöôøi trong caâu thöù hai, ngöôøi muoán cöùu söï soáng mình nhöng roài seõ maát noù. Vaø ngöôøi trong caâu ñaàu saün loøng töø choái chính mình töông xöùng vôùi ngöôøi trong caâu thöù hai ngöôøi boû söï soáng mình nhöng sau cuøng thì ñöôïc laïi.
Chuùa Gieâ-su khoâng noùi veà söï hö maát hay ñöôïc cöùu ñôøi soáng thuoäc theå. Caâu sau trong ñoaïn Kinh thaùnh naøy chæ ra ñieàu Chuùa Gieâ-su muoán noùi ñeán laø ñöôïc vaø maát söï soáng ñôøi ñôøi. Moät söï dieãn taû töông töï nhö vaäy, ñöôïc ghi trong Giaêng 12:25: “Ai yeâu söï soáng mình thì seõ maát, ai gheùt söï soáng mình trong ñôøi naøy thì seõ giöõ laïi ñeán söï soáng ñôøi ñôøi.”
Ngöôøi trong caâu ñaàu khoâng töø boû chính mình cuõng laø ngöôøi trong caâu thöù hai ngöôøi muoán cöùu söï soáng mình. Vaäy chuùng ta coù theå keát luaän chính xaùc raèng “cöùu söï soáng mình” coù nghóa laø “giöõ chöông trình rieâng cho mình”. Ñieàu naøy roõ raøng hôn khi ta xem söï töông phaûn cuûa ngöôøi “maát söï soáng cuûa mình vì côù Ñaáng Christ vaø Phuùc AÂm”. Moät ngöôøi töø boû chính mình, vaùc thaäp töï giaù mình, töø boû chöông trình rieâng cuûa mình, soáng vì muïc tieâu theo chöông trình cuûa Ñaáng Christ ñeå rao baùo Phuùc AÂm. Ngöôøi ñoù cuoái cuøng seõ “ñöôïc laïi söï soáng mình”. Moät ngöôøi tìm kieám ñieàu ñeïp loøng Chuùa hôn laø ñeïp loøng mình, thì cuoái cuøng seõ tìm thaáy chính mình haïnh phuùc trong nöôùc Ñöùc Chuùa Trôøi, trong khi ngöôøi tieáp tuïc laøm haøi loøng mình, thì cuoái cuøng seõ thaät ñaùng thöông trong ñòa nguïc, laø nôi seõ maát heát söï töï do ñeå theo chöông trình rieâng cuûa mình.
Caâu Soá 3 vaø Caâu Soá 4 (Sentences #3 & 4)
“Vì neáu moät ngöôøi ñöôïc caû theá gian maø maát linh hoàn mình thì coù ích gì? Hay laø laáy ñieàu gì ñoåi linh hoàn mình laïi”. (Maùc 8:36-37).
Trong nhöõng caâu treân laøm saùng toû heã ai khoâng töø boû chính mình. Ñoù cuõng laø ngöôøi muoán cöùu söï soáng mình nhöng cuoái cuøng laïi maát noù. Chuùa ñang noùi ñeán moät ngöôøi theo ñuoåi ñieàu theá gian ban taëng vaø ngöôøi cuoái cuøng maát linh hoàn mình. Chuùa Gieâ-su vaïch traàn söï ngu daïi cuûa moät ngöôøi nhö theá baèng caùch so saùnh giaù trò cuûa theá gian vôùi linh hoàn cuûa moät ngöôøi vaø dó nhieân laø khoâng theå so saùnh ñöôïc. Moät ngöôøi giaû ñònh raèng ñöôïc caû theá gian nhöng cuoái cuøng ôû trong hoûa nguïc ñôøi ñôøi, thì ngöôøi aáy ñaõ phaïm moät sai laàm nghieâm troïng nhaát.
Töø caâu soá 3 vaø soá 4 chuùng ta cuõng coù moät caùi nhìn saùng suoát thaéng ñöôïc ñieàu giöõ ngöôøi ta maø khoâng töø boû chính mình ñeå trôû thaønh ngöôøi theo Ñaáng Christ. Ñoù laø do hoï öôùc ao töï thoûa loøng nôi nhöõng gì theá gian ban taëng. Ñöôïc thuùc ñaåy bôûi yeâu chính mình maø hoï töø choái khoâng theo Ñaáng Christ, tìm kieám thuù vui toäi loãi, vaø ñoù laø ñieàu maø ngöôøi theo Chuùa thaät phaûi laùnh xa. Nhöõng ai coá tìm kieám moïi thöù treân theá gian ban taëng, thì hoï ñeo ñuoåi theo danh, lôïi, quyeàn, trong khi ngöôøi theo Chuùa thaät söï thì tröôùc tieân hoï tìm kieám nöôùc Ñöùc Chuùa Trôøi vaø söï coâng bình Ngaøi. Neáu hoï coù ñöôïc giaøu coù, quyeàn löïc, vaø danh voïng thì hoï xem nhö mình laø quaûn gia cuûa Chuùa ñeå laøm saùng danh Ngaøi.
Caâu Soá 5 (Sentence #5)
Cuoái cuøng thì chuùng ta ñi ñeán caâu thöù 5 trong ñoaïn naøy. Chuù yùmoät laàn nöõa veà caùch maø caâu naøy lieân keát vôùi nhöõng caâu khaùc baèng töø “vì”.
“Vì giöõa doøng doõi gian daâm toäi loãi naøy, heã ai hoå theïn veà ta vaø ñaïo ta, thì con ngöôøi seõ keû aáy, khi ngöï trong söï vinh hieån cuûa Cha Ngaøi, maø ñeán vôùi caùc Thieân söù thaùnh” (Maùc 8:38).
ÔÛ ñaây noùi ñeán ngöôøi khoâng töø boû chính mình, nhöng öôùc ao theo chöông trình rieâng cuûa mình, theo ñuoåi ñieàu theá gian ban cho vaø cuoái cuøng bò maát söï soáng vaø maát linh hoàn mình. Ñaëc tính cuûa hoï laø hoå theïn veà Ñaáng Christ vaø lôøi Ngaøi. Dó nhieân söï hoå theïn naøy laø do söï voâ tín maø ra. Neáu moät ngöôøi thaät söï tin Chuùa Gieâ-su laø con Ñöùc Chuùa Trôøi, thì ngöôøi ñoù nhaát ñònh seõ khoâng hoå theïn veà Chuùa vaø lôøi cuûa Ngaøi. Nhöng ngöôøi ñöôïc goïi laø keû thuoäc veà “doøng doõi gian daâm toäi loãi”, vaø Chuùa Gieâ-su hoå theïn veà hoï khi Ngaøi trôû laïi. Roõ raøng, Chuùa Gieâ-su khoâng moâ taû ñeán ngöôøi ñaõ ñöôïc cöùu.
Lôøi keát kuaän cho vaán ñeà naøy laø gì? Caû ñoaïn Kinh thaùnh naøy khoâng theå xem nhö laø moät lôøi keâu goïi ñeán ñôøi soáng taän hieán hôn cuûa moät ngöôøi ñaõ ñöôïc cöùu roài. Nhöng roõ raøng baøy toû con ñöôøng cöùu roãi baèng caùch so saùnh ngöôøi thaät söï ñöôïc cöùu vaø ngöôøi khoâng ñöôïc cöùu. Ngöôøi thaät söï ñöôïc cöùu tin vaøo Chuùa Gieâ-su Christ cho neân seõ töø boû chính mình vì Ngaøi trong khi ngöôøi chöa ñöôïc cöùu khoâng coù ñöùc tin vaâng phuïc nhö vaäy.
Moät Keâu Goïi Khaùc Ñeán Söï Daâng Mình
(Another Call to Commitment)
Coù nhieàu ñieàu caàn xem xeùt, nhöng chuùng ta chæ xem moät söï keâu goïi khaùc nöõa maø Chuùa Gieâ-su keâu goïi daâng mình, noù khoâng khaùc gì lôøi keâu goïi ñeán nhaän söï cöùu roãi.
Hôõi nhöõng keû meät moûi vaø gaùnh naëng, haõy ñeán cuøng ta, ta seõ cho caùc ngöôi ñöôïc yeân nghæ. Ta coù loøng nhu mì; neân haõy gaùnh aùch cuûa ta, vaø hoïc theo ta, thì linh hoàn caùc ngöôi ñöôïc yeân nghæ vì aùch ta deã chòu vaø gaùnh ta nheï nhaøng. (Mat 11:28-30).
Caùc nhaø truyeàn giaûng thuôøng duøng ñoaïn Kinh thaùnh naøy trong luùc keâu goïi leân tin Chuùa, vaø ñuùng nhö vaäy. Nhöõng lôøi naøy roõ raøng laø lôøi môøi goïi nhaän söï cöùu roãi. ÔÛ ñaây Chuùa Gieâ-su ban söï yeân nghæ cho ngöôøi “meät moûi vaø gaùnh naëng” Chuùa khoâng ban söï yeân nghæ thuoäc theå cho nhöõng ngöôøi nhoïc nhaèn veà phaàn xaùc, nhöng laø moät söï an nghæ cho taâm hoàn. Ngöôøi chöa ñöôïc cöùu thì naëng neà vôùi nhöõng sai phaïm, sôï haõi vaø toäi loãi vaø khi troû neân meät moûi vì gaùnh naëng roài, thì hoï trôû thaønh moät öùng vieân thích hôïp cho söï cöùu roãi.
Neáu ngöôøi nhö theá muoán nhaän söï yeân nghæ maø Chuùa Gieâ-su ban cho, thì hoï phaûi laøm hai ñieàu theo söï chæ daãn cuûa Ngaøi. (1) Hoï phaûi ñeán cuøng Chuùa, (2) Mang laáy aùch cuûa Chuùa.
Caùc giaùo sö daïy aân suûng giaû taïo thöôøng boùp meùo yù nghóa roõ raøng “mang aùch cuûa Chuùa”. Moät soá ñaõ thaät tuyeân boá raèng Chuùa ñang noùi veà caùi aùch maø Ngaøi ñang mang treân coå Ngaøi, khi Ngaøi goïi noù laø “aùch cuûa Ta”. Hoï noùi Chuùa Gieâ-su ñang noùi veà caùi aùch ñoâi, moät nöõa Ngaøi ñang mang treân coå vaø nöõa kia coøn ñeå troáng, ñang chôø ta ñeán mang vaøo coå mình. Tuy nhieân chuùng ta phaûi hieåu Chuùa höùa laøm moïi vieäc caøy keùo vì Ngaøi noùi aùch cuûa Ngaøi deã chòu vì gaùnh cuûa Ngaøi nheï nhaøng. Theo caùc giaùo söù ñoù, thì coâng vieäc cuûa chuùng ta chæ chaéc chaén mình ñang mang song haønh vôùi aùch cuûa Chuùa bôûi ñöùc tin, ñeå Ngaøi laøm troïn moïi coâng vieäc cho söï cöùu roãi, trong khi chuùng ta chæ vieäc vui höôûng ích lôïi bôûi aân suûng Ngaøi. Roõ raøng söï giaûi nghóa nhö vaäy laø göôïng eùp.
Khoâng, khi Chuùa Gieâ-su noùi nhöõng ai meät moûi neân mang aùch cuûa Chuùa, Ngaøi muoán noùi hoï phaûi ñaàu phuïc Ngaøi, ñeå Ngaøi laøm chuû vaø höôùng daãn ñôøi soáng hoï. Ñoù laø lyù do Chuùa noùi phaûi mang aùch cuûa Chuùa vaø hoïc theo Chuùa. Ngöôøi chöa ñöôïc cöùu gioáng nhö nhöõng con boø hoang, ñi theo ñöôøng rieâng, vaø töï theo yù mình. Khi hoï mang aùch Chuùa Gieâ-su, hoï phaûi daâng quyeàn kieåm soaùt cho Ngaøi. Lyù do aùch Chuùa deã chòu vaø gaùnh Chuùa nheï nhaøng laø vì Ngaøi ban naêng löïc cho chuùng ta qua Thaùnh Linh cö nguï beân trong ñeå vaâng lôøi Ngaøi.
Vì vaäy moät laàn nöõa ta thaáy Chuùa Gieâ-su goïi con ngöôøi ñeán söï cöùu roãi, trong tröôøng hôïp naøy ñöôïc moâ taû nhö söï yeân nghæ cho moät ngöôøi meät nhoïc, qua vieäc keâu goïi hoï ñaàu phuïc Ngaøi vaø toân Ngaøi laøm Chuùa.
Toùm Taét (In Summary)
Taát caû nhöõng ñieàu naøy noùi raèng moät chöùc vuï thaønh coâng thaät söï laø ngöôøi vaâng theo maïng leänh cuûa Chuùa Gieâ-sâu maø ñaøo taïo moân ñoà, vaø laø ngöôøi bieát söï aên naên, söï daâng mình vaø laøm moân ñoà khoâng phaûi laø söï choïn löïa daønh cho tín ñoà ñaõ thuoäc veà thieân ñaøng. Nhöng ñuùng ra nhöõng ñieàu naøy laø dieãn ñaït chính xaùc cho ñöùc tin cöùu chuoäc. Cho neân moät muïc sö thaønh coâng giaûng Phuùc AÂm coù neàn taûng Kinh thaùnh cho ngöôøi chöa ñöôïc cöùu. OÂng ta phaûi keâu goïi ngöôøi chöa tin aên naên, theo Chuùa Gieâ-su, vaø khoâng ñöôïc baûo ñaûm söï cöùu roãi khoâng caàn phaûi taän hieán.
[1] Ñònh nghóa naøy baét nguoàn töø nhöõng gì chuùng ta ñoïc thaáy trong Mat 28:18-20, Giaêng 8:31-32, 13:25, 15:8, vaø Luca 14:25-33.
[2] Töø moân ñoà ñöôïc ñeà caäp trong Coângvuï 6:1,2,7; 9:1,10,19,25,26,36,38; 11:26,29; 13:52; 14:20,21,22,28; 15:10; 16:1; 18:23,27; 19:1,9,30; 20:1,30; 21:4-16. Chöõ tín ñoà chæ ñöôïc ñeà caäp trong Coângvuï 5:14; 10:45 vaø 6:1. Ví duï Luca vieát trong Coângvuï 14:21: “Sau khi hai söù ñoà ñaõ truyeàn tin laønh trong thaønh ñoù vaø laøm cho khaù nhieàu ngöôøi trôû neân moân ñoà….” Vì theá Phaoloâ vaø Banaba ñaøo taïo moân ñoà qua vieäc truyeàn giaûng tin laønh vaø taân tín höõu laäp töùc trôû neân moân ñoà ngay khi tin Chuùa chöù khoâng phaûi chôø ñôïi thôøi gian sau.
[3] Trong ñoaïn kinh thaùnh cuõng phôi baøy loãi laàm hieän ñaïi laø baûo ñaûm taân tín höõu ñöôïc cöùu roãi. Chuùa Gieâ su khoâng baûo ñaûm nhöõng taân tín höõu höõu danh voâ thöïc ñöôïc cöùu roãi chæ sau khi laëp laïi lôøi caàu nguyeän tuyeân xöng ñöùc tin. Nhöng hôn theá Ngaøi thaùch thöùc hoï söï tuyeân xöng cuûa hoï coù thaät söï chaân thaønh hay khoâng. Chuùng ta neân laøm theo caùch cuûa Ngaøi.
[4] Hôn nöõa ngöôïc laïi vôùi nhöõng ai khaêng khaêng cho raèng chuùng ta ñöôïc cöùu bôûi ñöùc tin ngay caû khoâng caàn vieäc laøm, thì Giacô noùi chuùng ta khoâng chæ ñöôïc cöùu bôûi ñöùc tin maø thoâi “anh em coù bieát raèng moät con ngöôøi ñöôïc cöùu bôûi coâng vieäc chöù khoâng phaûi bôûi ñöùc tin maø thoâi”. Ñöùc tin thaät luoân luoân keøm theo coâng vieäc chöù khoâng chæ tin suoâng.
[5] Thaät höõu ích ñeå nhôù raèng lyù do Phaoloâ xaùc nhaän söï cöùu roãi bôûi aân suûng chöù khoâng phaûi coâng vieäc laø vì côù oâng phaûi ñoái dieän vôùi nhöõng keû ñoái dieän luaät phaùp trong thôøi cuûa oâng. Phaoloâ khoâng coù coá söûa nhöõng ai daïy raèng söï thaùnh khieát laø caàn thieát ñeå leân thieân ñaøng vì chính oâng tin vaø xaùc nhaän ñieàu ñoù. Nhöng oâng chæ söûa nhöõng ngöôùi Do Thaùi khoâng nhaän bieát aân suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong söï cöùu roãi, hoï khoâng thaáy ñöôïc taïi sao Chuùa Gieâ su ñaõ phaûi cheát, nhieàu ngöôøi khoâng tin raèng daân ngoaïi coù theå ñöôïc cöùu vì hoï khoâng bieát aân suûng cuûa Chuùa ñem ñeán söï cöùu roãi. Moät soá ngöôøi nghó raèng pheùp caét bì, doøng gioáng theo phaàn xaùc hoaëc giöõ luaät phaùp (laø nhöõng ñieàu hoï cuõng chaúng laøm) ñem ñeán söï cöùu roãi cho hoï, vì theá hoï choái töø aân suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaø söï cheát cuûa Chuùa Gieâ su.
[6] Cuõng vaäy khi Ñöùc Chuùa Trôøi baøy toû cho Phierô laø daân ngoaïi coù theå ñöôïc cöùu chæ ñôn giaûn laø tin nôi Chuùa Gieâ su, neân oâng tuyeân boá vôùi gia ñình Coït-naây “Ta bieát Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng thieân vò ai nhöng trong caùc daân toäc heã ai kính sôï Ngaøi vaø laøm ñieàu laønh thì ñöôïc Ngaøi vui nhaän” (Coângvuï 10:34b-35). Phierô cuõng tuyeân boá trong Coângvuï 5:32 laø Ñöùc Chuùa Trôøi ban Ñöùc Thaùnh Linh “cho nhöõng ai vaâng lôøi Ngaøi”. Moïi tín höõu thaät ñeàu coù Ñöùc Thaùnh Linh cö nguï beân trong (xem Roâma 8:9; Galati 4:6)