Theo nhö thöôøng bieát phuï nöõ chieám hôn moät nöõa trong Hoäi thaùnh cuûa Chuùa Gieâ-su Christ, neân thaät quan troïng? Ñeå hieåu vai troø Ñöùc Chuùa Trôøi chæ ñònh hoï trong thaân theå cuûa Chuùa. Trong haàu heát Hoäi thaùnh vaø caùc chöùc vuï , phuï nöõ ñöôïc xem laø nhöõng nhaân söï quyù baùu vì hoï thöïc thi phaàn lôùn trong chöùc vuï toaøn boä.
Tuy nhieân, khoâng phaûi taát caû ñeàu ñoàng yù vai troø cuûa ngöôøi nöõ. Phuï nöõ thöôøng bò giôùi haïn trong moät soá laõnh vöïc chöùc vuï trong Hoäi thaùnh lieân quan ñeán söï giaûng daïy vaø chöùc vuï laõnh ñaïo. Moät soá Hoäi thaùnh cho pheùp ngöôøi nöõ laøm muïc sö, nhöng ña phaàn caùc Hoäi thaùnh thì khoâng. Moät soá cho pheùp ngöôøi nöõ giaûng daïy trong khi caùc Hoäi thaùnh khaùc thì khoâng. Moät soá Hoäi thaùnh haïn cheá ngöôøi nöõ khoâng ñöôïc pheùp noùi gì caû trong suoát buoåi nhoùm.
Taát caû nhöõng söï khoâng ñoàng yù naøy xoay quanh moät soá giaûi nghóa lôøi cuûa Phaoloâ lieân quan ñeán vai troø ngöôøi nöõ trong ICor 14:34-35 vaø I Tim 2:11 – 3:7. Nhöõng caâu Kinh Thaùnh naøy seõ ñöôïc taäp chuù trong phaàn nghieân cöùu cuûa chuùng ta ñaëc bieät laø trong phaàn cuoái cuûa chöông naøy.
Töø Buoåi Ban Ñaàu
(From the Beginning)
Ñeå baét ñaàu, chuùng ta cuøng xem xeùt ñieàu Kinh Thaùnh baøy toû veà ngöôøi nöõ töø nhöõng trang ñaàu cuûa Kinh Thaùnh. Ngöôøi nöõ, cuõng nhö ngöôøi nam, ñöôïc taïo döïng theo hình aûnh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi:
“Ñöùc Chuùa Trôøi döïng neân loaøi ngöôøi nhö hình Ngaøi; Ngaøi döïng neân loaøi ngöôøi gioáng nhö hình Ñöùc Chuùa Trôøi; Ngaøi döïng neân ngöôøi nam cuøng ngöôøi nöõ.” (Saùng 1:27)
Dó nhieân chuùng ta bieát Ñöùc Chuùa Trôøi taïo neân Añam tröôùc Eva vaø ñieàu naøy laø moät söï kieän thuoäc linh noåi baät theo Phaoloâ (xem 1Tim 2:3). Veà sau chuùng ta seõ xem xeùt yù nghóa cuûa traät töï saùng taïo naøy nhö ñieàu Phaoloâ giaûi thích, nhöng hieän nay cuõng ñuû ñeå noùi ñieàu ñoù khoâng chöùng minh söï öu vieät cuûa ngöôøi nam hôn ngöôøi nöõ, nhö chuùng ta bieát Ñöùc Chuùa Trôøi taïo neân loaøi vaät tröôùc loaøi ngöôøi (Saùng 1:24-28) vaø khoâng ai tranh caûi laø loaøi thuù thì öu vieät hôn loaøi ngöôøi.[1]
Ngöôøi nöõ ñöôïc taïo neân laø ngöôøi giuùp ñôõ cho choàng (Saùng 2:18). Moät laàn nöõa ñieàu naøy khoâng chöùng minh coâ thaáp keùm hôn nhöng chæ toû ra vai troø cuûa coâ trong hoân nhaân. Ñöùc Thaùn Linh ñöôïc ban cho laø Ñaáng giuùp ñôõ chuùng ta, vaø Ngaøi chaéc chaén khoâng thaáp keùm hôn chuùng ta. Hôn theá, Ñöùc Thaùnh Linh thaät öu vieät hôn chuùng ta! Vaø cuõng ñuùng khi noùi Ñöùc Chuùa Trôøi taïo döïng ngöôøi nöõ laøm ngöôøi giuùp ñôõ cho choàng chöùng toû ngöôøi nam caàn ñöôïc giuùp ñôõ! Chính Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng phaùn thaät khoâng toát cho ngöôøi nam ôû moät mình (Saùng 2:18). Söï thaät naøy ñaõ ñöôïc chöùng minh voâ soá laàn trong lòch söû khi ngöôøi nam bò boû maëc maø khoâng coù söï giuùp ñôõ cuûa vôï.
Cuoái cuøng, chuùng ta löu yù töø nhöõng trang ñaàu cuûa Saùng theá kyù laø ngöôøi nöõ ñaàu tieân ñöôïc taïo neân töø xöông thòt cuûa ngöôøi nam ñaàu tieân. Coâ ñöôïc laáy töø anh ta cho thaáy anh ta thieáu ñi ñieàu gì ñaáy neáu khoâng coù coâ vaø raèng caû hai nguyeân thuûy laø moät. Theâm vaøo ñoù, ñieàu Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ phaân reõ ñöôïc Ngaøi ñònh ñeå hieäp laïi qua söï hieäp nhaát veà tính duïc, moät coâng cuï khoâng chæ cho vieäc duy trì noøi gioáng nhöng coøn ñeå baøy toû tình yeâu vaø söï vui höôûng nieàm vui töông quan maø caû hai phuï thuoäc nôi nhau.
Moïi ñieàu töø baøi hoïc saùng taïo naøy nghòch laïi vôùi tö töôûng giôùi tính naøy thì öu vieät hôn giôùi tính kia hay coù quyeàn cai trò treân giôùi tính kia. Chæ vì Ñöùc Chuùa Trôøi thieát keá nhöõng vai troø khaùc nhau cho ngöôøi nöõ trong hoân nhaân vaø trong chöùc vuï khoâng coù lieân quan ñeán söï bình ñaúng vôùi ngöôøi nam trong Christ, trong Ngaøi “khoâng coù söï phaân bieät nam hay nöõ” (Galati 3:28)
Ngöôøi Nöõ Trong chöùc Vuï Thôøi Cöïu Öôùc
(Women in Ministry in the Old Testament)
Vôùi neàn taûng ñöôïc thieát laäp, giôø ñaây chuùng ta cuøng xem xeùt moät soá ngöôøi nöõ Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ duøng hoï hoaøn taát muïc ñích thieân thöôïng cuûa Ngaøi trong thôøi Cöïu Öôùc. Dó nhieân, roõ raøng laø Ñöùc Chuùa Trôøi tröôùc heát ñaõ keâu goïi ngöôøi nam vaøo chöùc vuï troïn ñôøi trong suoát thôøi Cöïu Öôùc cuõng nhö Ngaøi ñaõ laøm trong thôøi kyø Taân Öôùc. Caâu chuyeän nhöõng ngöôøi nam nhö Moâise, Aroân, Gioâsueâ, Gioâseùp, Samueân vaø Ñavít ñaày heát nhöõng trang Kinh Thaùnh cöïu öôùc.
Tuy nhieân, nhieàu ngöôøi nöõ noåi baät nhö baèng côù Ñöùc Chuùa Trôøi coù theå keâu goïi vaø söû duïng baát cöù ai Ngaøi muoán, vaø ngöôøi nöõ ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi trang bò coù ñuû khaû naêng cho baát kyø coâng taùc naøo Ngaøi keâu goïi hoï.
Tröôùc khi xem xeùt baát kyø ngöôøi nöõ naøo trong soá naøy kyû löôõng, neân löu yù moãi ngöôøi nam vó ñaïi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong Cöïu Öôùc ñöôïc sanh vaø ñöôïc nuoâi döôõng bôûi moät ngöôøi nöõ. Coù leõ seõ khoâng coù Moâise neáu khoâng coù ngöôøi nöõ teân laø Gioâkeâbeát (Xuaát 6:20). Hoaëc coù leõ khoâng coù ngöôøi nam vó ñaïi naøo cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi neáu khoâng coù nhöõng ngöôøi meï cuûa hoï. Ngöôøi nöõ ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho traùch nhieäm naëng neà vaø chöùc vuï ñaùng troïng trong vieäc nuoâi daïy con caùi trong Chuùa (2Tim 1:5).
Gioâkeâbeát khoâng chæ laø meï cuûa hai ngöôøi nam ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi keâu goïi laø Moâise vaø Aroân, nhöng coøn laø meï cuûa ngöôøi nöõ ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi keâu goïi, chò em cuûa hoï, moät nöõ tieân tri vaø moät ngöôøi laõnh ñaïo thôø phöôïng teân laø Miriam (Xuaát 15:20). Trong Micheâ 6:4 Ñöùc Chuùa Trôøi phaân loaïi Miriam beân caïnh Moâise vaø Aroân vôùi tö caùch laø moät trong nhöõng laõnh ñaïo Israel:
“Ta ñaõ ñem ngöôi leân khoûi ñaát EÂ-díp-toâ, ñaõ chuoäc ngöôi ra khoûi nhaø toâi moïi, vaø ñaõ sai Moâi-se, A-roân, Mi-ri-am ñeán tröôùc maët ngöôi.” (phaàn nhaán maïnh ñöôïc theâm vaøo)
Dó nhieân, vai troø laõnh ñaïo cuûa Miriam trong Israel roõ raøng laø khoâng noåi baät nhö cuûa Moâise vaø Aroân. Tuy nhieân, vôùi tö caùch laø moät nöõ tieân tri, Miriam ñaõ noùi thay cho Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø toâi nghó cuõng ñuùng khi noùi söù ñieäp Ñöùc Chuùa Trôøi qua baø ñöôïc noùi khoâng chæ cho phuï nöõ nhöng coøn cho nhöõng ngöôøi nam trong Israel.
Moät Nöõ Quan Xeùt Treân Israel
(A Female Judge Over Israel)
Moät ngöôøi nöõ khaùc ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi daáy leân vôùi tö caùch laõnh ñaïo Israel laø Ñeâboâra, ngöôøi soáng trong thôøi caùc quan xeùt cuûa Israel. Baø cuõng laø moät nöõ tieân tri vaø moät quan xeùt cuûa Israel nhö Gheâñeâoân, Gieùptheâ vaø Samsoâm. Chuùng ta ñöôïc cho bieát laø “caùc con trai Israel ñeán cuøng baø ñeå baø xeùt xöû” (Quan xeùt 4:5). Vì vaäy, baø ñöa ra nhöõng quyeát ñònh cho caû nhöõng ngöôøi nam chöù khoâng phaûi chæ cho ngöôøi nöõ. Khoâng coù söï laàm laãn naøo laø: Moät ngöôøi nöõ noùi cho ngöôøi nam bieát laøm ñieàu gì vaø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ xöùc daàu cho baø laøm ñieàu naøy.
Gioáng nhö haàu heát nhöõng ngöôøi nöõ Ñöùc Chuùa Trôøi keâu goïi vaøo chöùc laõnh ñaïo, Ñeâboâra ñoái dieän ít nhaát moät ngöôøi nam thaáy khoù nhaän laõnh lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi qua coâng cuï laø ngöôøi nöõ. Teân cuûa oâng laø Baraéc, vaø vì oâng hoaøi nghi söï chæ daãn tieân tri cuûa Ñeâboâra cho oâng ñaùnh traän cuøng vò töôùng ngöôøi Canaan teân laø Siseâra, baø baùo cho oâng bieát vinh döï gieát Siseâra seõ thuoäc veà moät ngöôøi nöõ. Baø ñaõ ñuùng, moät phuï nöõ teân laø Giaeân ñöôïc ghi laïi trong Kinh Thaùnh laø ngöôøi ñaõ ñoùng caây noïc vaøo ñaàu Siseâra khi oâng nguû (Quan xeùt 4). Caâu chuyeän keát thuùc baèng moät baøi ca cuûa Baraéc vôùi Ñeâboâra! Vaøi phaàn trong baûn thi ca naøy ñaày nhöõng lôøi ca ngôïi Ñeâboâra vaø Giaeân (Quan xeùt 5) vaø coù leõ cuoái cuøng Baraéc ñaõ thaønh moät ngöôøi tin vaøo “chöùc vuï cuûa ngöôøi nöõ”.
Vò Nöõ Tieân Tri Thöù Ba (A Third Prophetess)
Ngöôøi nöõ thöù ba ñöôïc ñeà caäp ñeán trong Cöïu Öôùc laø moät nöõ tieân tri raát ñöôïc toân troïng teân laø Haân-ña. Ñöùc Chuùa Trôøi duøng baø ñöa ra caùi nhìn tieân tri ñaùng tin caäy vaø söï chæ daãn cho moät ngöôøi nam, moät vò vua gaây roái cuûa Giuña laø Gioâ-sia (2Caùc vua 22). Chuùng ta laïi thaáy moät thí duï Ñöùc Chuùa Trôøi duøng ngöôøi nöõ chæ daãn ngöôøi nam. Döôøng nhö Haân-ña ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi söû duïng trong chöùc vuï nhö vaäy ôû möùc ñoä thöôøng xuyeân, neáu khoâng Gioâsia ñaõ khoâng coù ñöùc tin nhö vaäy vaøo ñieàu baø noùi cho oâng.
Taïi sao Ñöùc Chuùa Trôøi keâu goïi Miriam, Ñeâboâra vaø Haânña vôùi tö caùch laø nhöõng nöõ tieân tri? Ngaøi khoâng theå keâu goïi nhöõng ngöôøi nam thay vì hoï sao?
Taát nhieân Ñöùc Chuùa Trôøi coù theå keâu goïi ngöôøi nam laøm ñieàu ba ngöôøi nöõ naøy ñaõ laøm. Nhöng Ngaøi khoâng laøm vaäy. Khoâng ai bieát taïi sao. Ñieàu chuùng ta neân hoïc töø ñaây laø chuùng ta neân caån thaän hôn veà vieäc ñaët Ñöùc Chuùa Trôøi trong caùi hoäp khi noùi ñeán vieäc Ngaøi keâu goïi ai vaøo chöùc vuï . Maëc daàu Ñöùc Chuùa Trôøi thöôøng goïi ngöôøi nam cho coâng taùc laõnh ñaïo trong Cöïu Öôùc, ñoâi khi Ngaøi vaãn choïn ngöôøi nöõ.
Cuoái cuøng, cuõng löu yù laø caû ba thí duï noåi baät veà nhöõng ngöôøi nöõ haàu vieäc Chuùa trong cöïu öôùc naøy laø nhöõng nöõ tieân tri. Coù moät vaøi chöùc vuï trong cöïu öôùc ngöôøi nöõ khoâng ñöôïc keâu goïi. Thí duï khoâng coù moät ngöôøi nöõ naøo ñöôïc goïi laøm thaày teá leã. Nhö vaäy Ñöùc Chuùa Trôøi coù leõ daønh saún vaøi chöùc vuï chæ rieâng cho ngöôøi nam.
Ngöôøi Nöõ Trong Chöùc Vuï Thôøi Taân Öôùc
(Women in Ministry in the New Testament)
Thaät thích thuù khi cuõng thaáy moät ngöôøi nöõ ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi keâu goïi laø nöõ tieân tri trong Taân Öôùc. Khi Chuùa Gieâ-su vaøi ngaøy tuoåi, Anne ñaõ nhaän bieát Ngaøi vaø tuyeân boá Ngaøi laø Ñaáng Meâsi:
“Laïi coù baø tieân tri An-ne, con gaùi cuûa Pha-nu-eân, veà chi phaùi A-se, ñaõ cao tuoåi laém. Töø luùc coøn ñoàng trinh ñaõ ôû vôùi choàng ñöôïc baûy naêm; roài thì ôû goùa. Baáy giôø ñaõ taùm möôi boán tuoåi, chaúng heà ra khoûi ñeàn thôø, cöù ñeâm ngaøy haàu vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi, kieâng aên vaø caàu nguyeän. Moät luùc aáy, ngöôøi cuõng thình lình ñeán ñoù, ngôïi khen Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø noùi chuyeän veà con treû vôùi moïi ngöôøi troâng ñôïi söï giaûi cöùu cuûa thaønh Gieâ-ru-sa-lem”.(Luca 2:36-38, phaàn nhaán maïnh ñöôïc theâm vaøo)
Löu yù raèng Anne noùi veà Chuùa Gieâ-su cho taát caû nhöõng ngöôøi “ñang troâng ñôïi söï giaûi cöùu Jerusalem”. Ñieàu naøy dó nhieân laø bao goàm caû ngöôøi nam. Nhö vaäy, Anne coù theå ñöôïc noùi laø ñang giaûng cho nhöõng ngöôøi nam veà Ñaáng Christ.
Cuõng coù nhöõng ngöôøi nöõ khaùc trong Taân Öôùc ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi söû duïng trong aân töù tieân tri, Mary meï Chuùa Gieâ-su chaéc cuõng thuoäcveà nhoùm ngöôøi naøy (Luca 1:46-55). Moãi khi nhöõng lôøi tieân tri cuûa Mary ñöôïc ñoïc trong buoåi nhoùm Hoäi thaùnh thì coù theå noùi moät ngöôøi nöõ ñang daïy trong Hoäi thaùnh. (Vaø khoâng nghi ngôø gì nöõa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ toân troïng chöùc vuï ngöôøi nöõ bôûi ñaõ sai Con Ngaøi vaøo theá gian bôûi moät ngöôøi nöõ, ñieàu Ngaøi coù theå thöïc hieän baèng nhieàu phöông tieän khaùc).
Danh saùch naøy tieáp tuïc. Ñöùc Chuùa Trôøi noùi tröôùc qua mieäng tieân tri Gioâ-eân raèng khi Ñöùc Chuùa Trôøi ñoå Thaàn Ngaøi, caû con trai vaø con gaùi Israel seõ noùi tieân tri (Gioâeân 2:28). Phierô xaùc nhaän laø lôøi tieân tri cuûa Gioâ-eân chaéc chaén coù theå ñöôïc öùng duïng trong thôøi ñaïi giao öôùc môùi (Coâng 2:17).
Chuùng ta bieát trong Coâng vuï 21:8-9 nhaø truyeàn giaûng Phuùc AÂm Phil-íp coù boán coâ con gaùi laø nhöõng nöõ tieân tri. Phao-loâ vieát veà ngöôøi nöõ noùi tieân tri trong buoåi nhoùm Hoäi thaùnh (1Cor 11:5). Raát roõ trong maïch vaên laø nhöõng ngöôøi nam cuõng coù maët.
Vôùi taát caû nhöõng thí duï Kinh Thaùnh veà nhöõng ngöôøi nöõ ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi söû duïng laø nhöõng nöõ tieân tri vaø noùi tieân tri, chuùng ta chaéc khoâng coù lyù do chính ñaùng naøo kheùp kín vôùi yù töôûng Ñöùc Chuùa Trôøi coù theå duøng ngöôøi nöõ trong nhöõng chöùc vuï nhö vaäy! Hôn theá, khoâng coù ñieàu gì khieán chuùng ta nghó ngöôøi nöõ khoâng theå ñaïi dieän Ñöùc Chuùa Trôøi noùi tieân tri cho ngöôøi nam.
Ngöôøi Nöõ Laøm Muïc Sö? (Women as Pastors?)
Coøn ngöôøi nöõ laøm muïc sö thì sao? Thaät roõ raøng chöùc vuï muïc sö/ tröôûng laõo/ giaùm muïc ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi döï ñònh cho ngöôøi nam ñaûm nhaän:
“Ví baèng coù keû mong ñöôïc laøm giaùm muïc, aáy laø öa muoán moät vieäc toát laønh; lôøi ñoù laø phaûi laém. Vaäy, ngöôøi giaùm muïc caàn phaûi khoâng choã traùch ñöôïc, laø choàng chæ moät vôï maø thoâi, coù tieát ñoä, coù taøi trí, xöùng ñaùng, hay tieáp khaùch vaø kheùo daïy doã”. (1Tim 3:1-2, phaàn nhaán maïnh ñöôïc theâm vaøo)
“Ta ñaõ ñeå con ôû laïi Cô-reát ñaëng saép ñaët moïi vieäc chöa thu xeáp, vaø theo nhö ta ñaõ raên baûo cho con maø laäp nhöõng tröôûng laõo trong moãi thaønh. Moãi ngöôøi trong voøng tröôûng laõo ñoù phaûi cho khoâng choã traùch ñöôïc, chæ choàng cuûa moät vôï; con caùi phaûi tin Chuùa, khoâng ñöôïc bò caùo laø buoâng tuoàng hoaëc ngoã nghòch.” (Tít 1:5-6, phaàn nhaán maïnh ñöôïc theâm vaøo)
Phaoloâ khoâng noùi roõ ngöôøi nöõ bò caám ñaûm nhaän chöùc vuï naøy, vì vaäy chuùng ta coù theå khaù thaän troïng trong vieäc ñöa ra keát luaän chung tuyeät ñoái. Döôøng nhö coù moät soá nöõ muïc sö/ truôûng laõo/ giaùm muïc raát hieäu quaû treân theá giôùi hieän nay, ñaëc bieät laø trong caùc nöôùc ñang phaùt trieån, tuy hoï vaãn coøn laø moät thieåu soá ít oûi. Coù leõ Ñöùc Chuùa Trôøi thænh thoaûng keâu goïi ngöôøi nöõ vaøo vai troø naøy khi ñieàu ñoù phuïc vuï cho muïc ñích khoân ngoan trong nöôùc Ngaøi hay khi thieáu nhöõng chöùc vuï laõnh ñaïo nam chaát löôïng. Cuõng coù theå nhieàu nöõ muïc sö trong thaân theå Ñaáng Christ ngaøy nay thöïc teá ñöôïc keâu goïi cho caùc chöùc vuï khaùc coù giaù trò Kinh Thaùnh cho ngöôøi nöõ, chaúng haïn nhö chöùc vuï nöõ tieân tri, nhöng caáu truùc Hoäi thaùnh hieän taïi chæ cho pheùp hoï haønh xöû trong vai troø muïc sö.
Taïi sao chöùc vuï muïc sö/ tröôûng laõo/ giaùm muïc ñöôïc daønh cho ngöôøi nam? Hieåu bieát vieäc thi haønh chöùc vuï naøy coù theå giuùp chuùng ta hieåu. Moät trong nhöõng ñoøi hoûi cuûa Kinh Thaùnh cho muïc sö/ tröôûng laõo/ giaùm muïc laø
“Phaûi kheùo cai trò nhaø rieâng mình, giöõ con caùi mình cho vaâng phuïc vaø ngay thaät troïn veïn; vì neáu coù ai khoâng bieát cai trò nhaø rieâng mình, thì laøm sao cai trò ñöôïc Hoäi thaùnh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi?” (1Tim 3:4-5)
Söï ñoøi hoûi naøy cho caûm nhaän ñaày ñuû khi chuùng ta nhaän bieát caùc tröôûng laõo Taân Öôùc troâng nom moät Hoäi thaùnh taïi gia nho nhoû. Vai troø cuûa ngöôøi töông töï vai troø ngöôøi cha quaûn coi nhaø mình. Ñieàu naøy giuùp chuùng ta hieåu taïi sao chöùc vuï muïc sö neân ñöôïc ngöôøi nam ñaûm nhaän – vì noù raát töông ñoàng vôùi caáu truùc gia ñình maø neáu theo caáu truùc Ñöùc Chuùa Trôøi neân ñöôïc ñöùng ñaàu bôûi moät ngöôøi choàng chöù khoâng phaûi ngöôøi vôï. Chuùng ta seõ noùi theâm ñieàu naøy sau.
Phuï Nöõ Laøm Söù Ñoà?
(Women as Apostles?)
Chuùng ta ñaõ chöùng minh mang tính keát luaän laø ngöôøi nöõ coù theå phuïc vuï trong chöùc vuï nöõ tieân tri (neáu ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi keâu goïi). Coøn nhöõng chöùc vuï khaùc thì sao? Chính söï soi saùng khi ñoïc lôøi chaøo thaêm cuûa Phaoloâ trong Roâma 16 trong ñoù oâng ca ngôïi moät soá ngöôøi nöõ phuïc vuï vì côù nöôùc Ñöùc Chuùa Trôøi. Thaäm chí moät ngöôøi coøn ñöôïc keå laø moät söù ñoà. Trong ba söï trích daãn lieân tieáp sau, toâi seõ in nghieâng teân taát caû nhöõng ngöôøi nöõ:
“Toâi gôûi gaém Pheâ-beâ, ngöôøi chò em chuùng ta cho anh em, ngöôøi laøm nöõ chaáp söï cuûa Hoäi thaùnh Xen-cô-reâ. Haõy aân caàn tieáp röôùc ngöôøi trong Chuùa chuùng ta, moät caùch xöùng ñaùng vôùi thaùnh ñoà, vaø haõy giuùp ñôõ ngöôøi trong moïi dòp maø ngöôøi seõ caàn ñeán anh em; vì chính ngöôøi ñaõ giuùp nhieàu keû, vaø cuõng giuùp toâi nöõa.” (Roâ-ma 16:1-2, phaàn nhaán maïnh ñöôïc theâm vaøo)
Thaät laø moät xaùc nhaän! Chuùng ta khoâng bieát chính xaùc Pheâ-beâ ñaõ hoaøn thaønh chöùc vuï naøo, nhöng Phao-loâ goïi baø laø “moät toâi tôù cuûa Hoäi thaùnh taïi Sôn-cô-reâ” vaø moät ngöôøi “giuùp ñôõ nhieàu ngöôøi” goàm coù caû chính oâng. Baát cöù ñieàu gì baø laøm cho Chuùa, chaéc chaén phaûi thaät noåi baät ñeå baûo ñaûm lôøi xaùc nhaän cuûa Phaoloâ veà baø cho toaøn Hoäi thaùnh taïi Roâ-ma.
Keá ñeán chuùng ta seõ ñoïc veà Beâ-rít-sin, ngöôøi ñaõ cuøng choàng coù moät chöùc vuï noåi baät khieán toaøn Hoäi thaùnh Daân ngoaïi phaûi traân troïng:
“Haõy chaøo Beâ-rít-sin vaø A-qui-la, keû cuøng laøm vieäc vôùi toâi trong Ñöùc Chuùa Gieâ-su Christ, laø hai ngöôøi lieàu cheát ñeå cöùu söï soáng toâi; aáy chaúng nhöõng moät mình toâi taï ôn hai ngöôøi, nhöng caû caùc Hoäi thaùnh cuûa daân ngoaïi nöõa. Cuõng haõy chaøo Hoäi thaùnh nhoùm taïi nhaø hai ngöôøi. Haõy chaøo EÂ-bai-neát, laø ngöôøi raát thieát vôùi toâi, vaø ñaõ neân traùi ñaàu muøa trong xöù A-si cho Ñaáng Christ. Haõy chaøo Ma-ri, laø ngöôøi coù nhieàu coâng khoù vì anh em. Haõy chaøo An-troâ-ni-cô vaø Giu-ni-a, töùc laø baø con vaø baïn ñoàng tuø vôùi toâi, laø hai ngöôøi coù danh voïng trong caùc söù ñoà vaø thuoäc veà Ñaáng Christ tröôùc toâi vaäy.” (Roâma 16:3-7, phaàn nhaán maïnh ñöôïc theâm vaøo).
Veà Giu-nia, thaät hôïp lyù khi nghó moät ngöôøi “noåi baät giöõa voøng caùc söù ñoà” coù theå laø moät söù ñoà. Neáu söï dòch thuaät ñuùng laø Junia, thì baø laø moät nöõ söù ñoà. Beâ-rít-sin vaø Ma-ry laø nhöõng nhaân söï cho Chuùa.
“Haõy chaøo Am-li-a, ngöôøi raát yeâu daáu cuûa toâi trong Chuùa. Haõy chaøo U-rô-banh, baïn cuøng laøm vieäc vôùi toâi trong Ñaáng Christ, vaø EÂch-ta-chy, laø keû raát thieát vôùi toâi. Haõy chaøo A-be-lô, ngöôøi ñöôïc tieáp naïp trong Ñaáng Christ. Haõy chaøo caùc ngöôøi ôû nhaø A-rích-toâ-bu. Haõy chaøo Heâ-roâ-ñi-oân, laø baø con toâi. Haõy chaøo caùc ngöôøi ôû nhaø Naït-xít, laø nhöõng keû ôû trong Chuùa. Haõy chaøo Try-phe-nô vaø Try-phoâ-sô, laø hai ngöôøi laøm vieäc cho Chuùa. Haõy chaøo Beït-si-ñô, ngöôøi raát thaân vôùi toâi, vaø ñaõ laøm vieäc nhieàu cho Chuùa. Haõy chaøo Ru-phu, ngöôøi ñöôïc choïn cuûa Chuùa, vaø chaøo meï ngöôøi, cuõng laø meï toâi. Haõy chaøo A-sin-cô-rích, Phô-leâ-goân, Heït-me, Ba-troâ-ba, Heït-ma, vaø caùc anh em ôû vôùi hoï. Haõy chaøo Phi-loâ-loâ-gô vaø Giu-li, Neâ-reâ vaø chò ngöôøi, OÂ lim, vaø heát thaûy caùc thaùnh ñoà ôû vôùi hoï.” (Roâma 16:8-15, phaàn nhaán maïnh ñöôïc theâm vaøo)
Roõ raøng, ngöôøi nöõ coù theå laø “caùc nhaân söï” trong chöùc vuï .
Phuï Nöõ Laøm Giaùo Sö? (Women as Teachers?)
Coøn ngöôøi nöõ laøm giaùo sö thì sao? Taân Öôùc khoâng ñeà caäp ñeán ngöôøi naøo nhö vaäy. Dó nhieân, Kinh Thaùnh cuõng khoâng ñeà caäp ñeán ngöôøi nam naøo ñöôïc keâu goïi laø giaùo sö. Beârítsin (nhö ñöôïc ñeà caäp ôû treân vaø ñöôïc bieát ñeán laø Beârítca), vôï cuûaAquila, ñöôïc döï phaàn trong söï giaûng daïy ít nhaát trong phaïm vi nhoû. Thí duï, khi baø vaø Aquila nghe Aboâloâ giaûng Phuùc Am khoâng ñaày ñuû taïi Epheâsoâ “Hoï môøi veà nhaø giaûi thích Ñaïo Chuùa cho oâng chính xaùc hôn nöõa” (Coâng 18:26). Khoâng theå tranh caûi laø Beârítsin ñaõ giuùp choàng daïy ñaïo cho Aboâloâ laø moät ngöôøi nam. Theâm vaøo ñoù, hai laàn Kinh Thaùnh ñeà caäp caû Beârítsin vaø Aquila khi oâng vieát veà “Hoäi thaùnh nhoùm taïi nhaø hoï” (Roâ-ma 16:3-5, I Coâr 16:19), oâng goïi caû hai laø “nhöõng ngöôøi ñoàng lao trong Christ” trong Roâma 16:3. Khoâng nghi ngôø gì veà vieäc Beârítsin coù moät soá vai troø naêng ñoäng trong chöùc vuï beân caïnh choàng.
Khi Chuùa Gieâ-su Truyeàn Leänh Phuï Nöõ Daïy Doã Ngöôøi Nam
(When Jesus Commanded Women to Teach Men)
Tröôùc khi tham khaûo lôøi Phao loâ veà vieäc phuï nöõ phaûi yeân laëng trong Hoäi thaùnh vaø vieäc oâng caám ngöôøi nöõ daïy doã ngöôøi nam, chuùng ta haõy cuøng xem xeùt moät caâu Kinh Thaùnh khaùc giuùp chuùng ta quaân bình veà ñieàu naøy.
Khi Chuùa Gieâ-su phuïc sinh, moät thieân söù ñaõ truyeàn leänh cho ít nhaát ba ngöôøi nöõ daïy doã cho nhöõng moân ñoà nam cuûa Chuùa Gieâ-su. Nhöõng ngöôøi nöõ naøy ñöôïc höôùng daãn noùi vôùi caùc moân ñoà laø Chuùa Gieâ-su ñaõ soáng laïi vaø ngaøi seõ hieän ra cho hoï taïi Galileâ. Nhöng chöa phaûi laø taát caû. Khoâng bao laâu, chính Chuùa Gieâ-su hieän ra vôùi nhöõng ngöøoi nöõ naøy vaø truyeàn leänh hoï chæ daãn cho caùc moân ñoà ñi ñeán Galileâ (Math 28:1-10, Maùc 16:1-7).
Ñaàu tieân, toâi nghó thaät yù nghóa khi Chuùa Gieâ-su tröôùc heát choïn hieän ra vôùi ngöôøi nöõ roài môùi ñeán ngöôøi nam. Thöù nhì, neáu coù ñieàu gì sai veà caên baûn hoaëc ñaïo ñöùc khi ngöôøi nöõ daïy doã ngöôøi nam thì neân nghó Chuùa Gieâ-su khoâng neân noùi phuï nöõ daïy doã ngöôøi nam veà söï phuïc sinh cuûa Ngaøi, ngay duø moät maãu tin taàm thöôøng, vaø moät lôøi maø Ngaøi coù theå töï mình truyeàn ñaït (vaø thöïc teá sau ñoù Ngaøi ñaõ laøm). Khoâng ai coù theå baøn caûi vôùi söï kieän naøy: Chuùa Gieâ-su chæ daãn ngöôøi nöõ daïy doã ngöôøi nam moät leõ thaät quan troïng vaø ñöa ra moät soá chæ daãn thuoäc linh cho moät soá ngöôøi nam.
Nhöõng Phaân Ñoaïn Gaây Khoù Khaên
(The Problem Passages)
Giôø ñaây vieäc chuùng ta coù moät soá hieåu bieát nhieàu ñieàu Kinh Thaùnh noùi veà vai troø ngöôøi nöõ trong chöùc vuï , chuùng ta coù theå giaûi nghóa toát hôn nhöõng “phaân ñoaïn gaây khoù khaên” Phao loâ vieát. Tröôùc heát chuùng ta haõy xem xeùt lôøi oâng veà vieäc ngöôøi nöõ phaûi yeân laëng trong Hoäi thaùnh:
“Ñaøn baø phaûi nín laëng trong ñaùm hoäi cuûa anh em: Hoï khoâng coù pheùp noùi taïi nôi ñoù, nhöng phaûi phuïc tuøng cuõng nhö luaät phaùp daïy. Nhöôïc baèng hoï muoán hoïc khoân ñieàu gì, thì moãi ngöôøi trong ñaùm hoï phaûi hoûi choàng mình ôû nhaø; bôûi vì ñaøn baø noùi leân trong Hoäi thaùnh laø khoâng hieäp leõ.” (1Coâr 14:34-35)
Tröôùc heát, moät soá ngöôøi thaéc maéc, vì moät soá lyù do keát hôïp, xem ñaây coù phaûi laø nhöõng höôùng daãn cuûa Phaoloâ hay laø söï trích daãn cuûa oâng veà ñieàu ngöôøi Coârinhtoâ vieát cho oâng. Tröôùc heát, roõ raøng laø trong nöõa sau thö mình, Phaoloâ ñang traû lôøi laïi nhöõng caâu hoûi ngöôøi Coârinhtoâ ñaõ hoûi oâng trong moät böùc thö (1Cor 7:1,25; 8:1; 12:1; 16:1,12)
Thöù hai, trong chính caâu keá, Phaoloâ vieát veà ñieàu coù theå ñöôïc xem laø traû lôøi cuûa oâng cho chính saùch chung cho vieäc ngöôøi nöõ yeân laëng trong Hoäi thaùnh cuûa ngöôøi Coârinh toâ:
Coù phaûi laø ñaïo Ñöùc Chuùa Trôøi ra töø nôi anh em, hoaëc chæ ñeán cuøng anh em maø thoâi chaêng?” (1Cor 14:36)
Baûn dòch Kinh Thaùnh King James dòch caâu naøy theo caùch cho thaáy döôøng nhö Phaoloâ raát kinh ngaïc veà thaùi ñoä cuûa ngöôøi Coârinhtoâ:
“Ñieàu gì vaäy? Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi ra töø anh chò em sao? Hay laø lôøi Chuùa chæ ra töø anh chò em?” (1Cor 14:36)
Trong moãi tröôøng hôïp, Phao loâ roõ raøng ñaõ hoûi hai caâu hoûi hoa myõ. Caâu traû lôøi cho caû hai laø Khoâng. Ngöôøi Coârinhtoâ khoâng phaûi laø ngöôøi khôûi xöôùng lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi, lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi cuõng khoâng chæ ban cho hoï. Caâu hoûi cuûa Phaoloâ laø söï quôû traùch toû töôøng nhaém vaøo söï kieâu ngaïo cuûa hoï. Neáu ñaây laø phaûn öùng cuûa oâng vôùi hai caâu ngay tröôùc ñoù, chuùng döôøng nhö coù nghóa “Anh em nghó mình laø ai? Anh em ra qui ñònh töø khi naøo veà vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi coù theå duøng ai noùi lôøi Ngaøi? Ñöùc Chuùa Trôøi coù theå duøng ngöôøi nöõ neáu Ngaøi muoán, vaø anh em thaät ngu daïi khi baét hoï im laëng”.
Söï thoâng giaûi naøy döôøng nhö hôïp lyù khi chuùng ta xuy xeùt ñieàu Phaoloâ vieát trong cuøng thö tín ñoù veà caùch ngöôøi nöõ noùi tieân tri ñuùng ñaén trong Hoäi thaùnh (1Cor 11:5), laø ñieàu ñoøi hoûi hoï khoâng ñöôïc yeân laëng. Hôn theá nöõa, chæ ngay vaøi caâu sau nhöõng caâu ñang xem xeùt, Phaoloâ khích leä taát caû nhöõng ngöôøi Coârinhtoâ,[2] bao goàm caû ngöôøi nöõ, “haõy öôùc ao noùi tieân tri” (1Cor 14:39). Vì vaäy oâng döôøng nhö hoaøn toaøn maâu thuaån neáu oâng ñang thaät söï ñöa ra moät leänh chung veà vieäc ngöôøi nöõ phaûi giöõ yeân laëng trong buoåi nhoùm Hoäi thaùnh trong ñoaïn 14:34-35.
Nhöõng Khaû Naêng Khaùc (Other Possibilities)
Nhöng chuùng ta haõy taïm cho nhöõng lôøi trong I Coâr 14:34-35 laø lôøi nguyeân thuûy cuûa Phaoloâ, vaø raèng oâng ñang höôùng daãn phuï nöõ giöõ im laëng. Vaäy thì chuùng ta neân giaûi nghóa ñieàu oâng noùi theå naøo?
Laàn nöõa, chuùng ta neân töï hoûi taïi sao Phaoloâ ñöa ra moät leänh chung laø phuï nöõ phaûi giöõ yeân laëng hoaøn toaøn trong buoåi Hoäi thaùnh trong khi oâng vieát trong cuøng thö tín ñoù laø hoï coù theå caàu nguyeän vaø noùi tieân tri trong söï nhoùm laïi Hoäi thaùnh.
Ngoaøi ra, Phaoloâ chaéc coù bieát nhieàu thí duï Kinh Thaùnh chuùng ta ñaõ xem xeùt vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi duøng ngöôøi nöõ ñeå coâng khai noùi ra lôøi Ngaøi, ngay caû cho ngöôøi nam. Taïi sao oâng baét nhöõng ngöôøi Ñöùc Chuùa Trôøi thöôøng xöùc daàu noùi phaûi im laëng hoaøn toaøn?
Thöôøng thì cho thaáy laø Phao loâ ñaõ khoâng theå ngaàm yù ngöôøi nöõ hoaøn toaøn yeân laëng khi Hoäi thaùnh nhoùm laïi. Haõy nhôù laø Hoäi thaùnh ñaàu tieân nhoùm laïi taïi gia vaø thöôøng duøng böõa cuøng nhau. Chuùng ta coù nghó laø phuï nöõ seõ khoâng noùi gì khi hoï böôùc vaøo nhaø cho ñeán khi hoï veà khoâng? Hoï khoâng noùi gì khi hoï chuaån bò doïn böõa hay khi aên taïi böõa aên chung naøy khoâng? Hoï seõ khoâng noùi gì vôùi con caùi hoï suoát luùc ñoù khoâng? Caùch nghó nhö vaäy döôøng nhö khoâng hôïp lyù.
Neáu nôi naøo coù “hai ba ngöôøi nhoùm laïi” trong Danh Chuùa Gieâ-su thì Ngaøi ôû giöõa hoï (Math 18:20), vì vaäy chaéc chaén khi coù söï nhoùm laïi, khi coù hai ngöôøi nöõ ñeán cuøng nhau trong Danh Chuùa Gieâ-su, hoï chaéc ñaõ khoâng noùi gì cuøng nhau khoâng?
Khoâng, neáu 1Coârinhtoâ 14:34-35 thaät laø chæ daãn cuûa Phaoloâ, oâng chæ ñôn giaûn noùi ñeán moät nan ñeà nhoû veà traät töï trong Hoäi thaùnh. Moät soá phuï nöõ ñaõ khoâng traät töï trong caùch naøo ñoù khi hoûi. Phaoloâ khoâng coù yù noùi phuï nöõ phaûi hoaøn toaøn im laëng trong toaøn buoåi nhoùm hôn laø oâng, trong vaøi caâu tröôùc ñoù ñöa ra höôùng daãn töông töï cho caùc tieân tri, ñaõ döï ñònh cho hoï phaûi giöõ im laëng trong toaøn buoåi nhoùm:
“Song, neáu moät ngöôøi trong boïn ngöôøi ngoài, coù lôøi toû söï kín nhieäm, thì ngöôøi tröôùc nhöùt phaûi nín laëng“. (1Coâr 14:30, phaàn nhaán maïnh ñöôïc theâm vaøo)
Trong tröôøng hôïp naøy, nhöõng töø “giöõ im laëng” coù nghóa laø “taïm thôøi keàm cheá vieäc noùi”.
Phaoloâ cuõng höôùng daãn nhöõng ngöôøi noùi tieáng laï giöõ im laëng neáu khoâng coù söï thoâng giaûi trong buoåi nhoùm:
“Neáu khoâng coù ai thoâng giaûi, thì ngöôøi ñoù phaûi laøm thinh ôû trong Hoäi thaùnh, mình noùi vôùi mình vaø vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi.” (1Coâr 14:28, phaàn nhaán maïnh ñöôïc theâm vaøo)
Coù phaûi Phaoloâ ñang höôùng daãn nhöõng ngöôøi naøy hoaøn toaøn im laëng trong suoát buoåi nhoùm khoâng? Khoâng. OÂng chæ noùi hoï im laëng lieân quan ñeán vieäc noùi tieáng laï khoâng coù söï thoâng giaûi maø thoâi. Löu yù Phaoloâ baûo hoï “giöõ im laëng trong Hoäi thaùnh” laø cuøng söï höôùng daãn cho phuï nöõ trong I Cor 14:34-35. Vaäy taïi sao chuùng ta giaûi nghóa nhöõng lôøi cuûa Phaoloâ cho vieäc ngöôøi nöõ im laëng trong Hoäi thaùnh thaønh laø “giöõ im laëng trong suoát buoåi nhoùm”, roài giaûi nghóa lôøi cuûa oâng cho nhöõng ngöôøi noùi tieáng laï khoâng traät töï laø “keàm cheá vieäc noùi trong nhöõng giaây phuùt ñaëc bieät trong buoåi nhoùm”?
Cuoái cuøng, löu yù Phaoloâ khoâng aùm chæ taát caû phuï nöõ trong phaân ñoaïn ñang xem xeùt. Lôøi oâng öùng duïng chæ cho nhöõng ngöôøi nöõ ñaõ laäp gia ñình, vì hoï ñöôïc höôùng daãn “hoûi choàng mình ôû nhaø” neáu coù thaéc maéc.[3] Coù leõ moät phaàn cuûa taát caû nhöõng nan ñeà cuûa nhöõng phuï nöõ coù choàng laø hoûi nhöõng ngöôøi ñaøn oâng khaùc thay vì chính choàng hoï. Moät caûnh nhö vaäy coù theå ñöôïc xem laø khoâng thích ñaùng, vaø coù theå toû ra ñoâi chuùt khoâng toân troïng vaø thieáu thuaän phuïc choàng. Neáu ñoù laø nan ñeà Phaoloâ noùi ñeán, thì coù theå laø lyù do taïi sao oâng ñaët tranh caûi mình treân söï kieän ngöôøi nöõ neân thuaän phuïc (ñöông nhieân laø vôùi choàng hoï), nhö Kinh luaät ñaõ baøy toû trong nhieàu caùch töø nhöõng trang ñaàu cuûa Saùng theá Kyù (1Cor 14:34)
Toùm laïi, neáu Phaoloâ thaät ñöa höôùng daãn vieäc ngöôøi nöõ giöõ im laëng trong ICoârinhtoâ 14:34-35, oâng chæ noùi veà nhöõng ngöôøi nöõ coù gia ñình neân giöõ im laëng khi hoûi vaøo nhöõng luùc khoâng thích hôïp hay hoûi caùch thieáu toân troïng choàng. Noùi khaùc ñi, hoï coù theå noùi tieân tri, caàu nguyeän vaø noùi.
Phaân Ñoaïn Gaây Khoù Khaên Khaùc
(The Other Problem Passage)
Cuoái cuøng, chuùng ta ñeán “phaân ñoaïn gaây khoù khaên” thöù hai ñöôïc thaáy trong thö tín Timoâtheâ thöù nhaát cuûa Phaoloâ:
“Ñaøn baø phaûi yeân laëng maø nghe daïy, laïi phaûi vaâng phuïc moïi ñaøng. Ta khoâng cho pheùp ñaøn baø daïy doã, cuõng khoâng ñöôïc caàm quyeàn treân ñaøn oâng; nhöng phaûi ôû yeân laëng. Vì A-ñam ñöôïc döïng neân tröôùc nhöùt, roài môùi tôùi EÂ-va. Laïi khoâng phaûi A-ñam bò doã daønh, beøn laø ngöôøi ñaøn baø bò doã daønh maø sa vaøo toäi loãi.” (1Tim 2:11-14)
Chaéc chaén Phaoloâ bieát Miriam, Ñeâboâra, Huña vaø Anne, boán ngöôøi nöõ tieân tri noùi lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi cho nhöõng ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, daïy doã hoï yù muoán cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi caùch hieäu quaû. OÂng chaéc bieát Ñeâboâra, moät quan xeùt cuûa Israel, thöïc thi möùc ñoä uy quyeàn treân ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ. OÂng chaéc bieát Ñöùc Chuùa Trôøi ñoå Thaàn Ngaøi vaøo ngaøy Leã Nguõ tuaàn, öùng nghieäm cuïc boä lôøi tieân tri cuûa Gioâeân veà ngaøy sau roát khi Chuùa ñoå Thaàn Ngaøi treân moïi xaùc thòt ñeå con trai con gaùi coù theå noùi tieân tri lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi. OÂng chaéc bieát Chuùa Gieâ-su giao söù maïng cho moät soá ngöôøi nöõ mang söù ñieäp töø Ngaøi ñeán caùc nam söù ñoà cuûa Ngaøi. OÂng chaéc bieát lôøi ñöôïc taùn ñoàng cuûa chính oâng, ñöôïc vieát cho Hoäi thaùnh Coârinhtoâ lieân quan ñeán vieäc ngöôøi nöõ caàu nguyeän vaø noùi tieân tri trong buoåi nhoùm Hoäi thaùnh. OÂng chaéc nhôù oâng ñaõ baûo nhöõng ngöôøi Coârinhtoâ neáu ai trong hoï nhaän ñöôïc söï daïy doã thì chia xeû cho thaân theå Chuùa töø Thaùnh Linh (1Cor 14:26). Vaäy oâng ñònh chuyeån taûi ñieàu gì khi oâng vieát nhöõng lôøi naøy cho Timoâtheâ?
Chuù yù laø Phaoloâ duøng hai söï kieän lieân quan töø Saùng Theá kyù laøm neàn taûng cho chæ daãn cuûa oâng: (1) Añam ñöôïc taïo neân tröôùc Eva vaø (2) Eva chöù khoâng phaûi Añam bò löøa doái vaø phaïm toäi. Söï kieän ñaàu tieân thieát laäp moái quan heä ñuùng ñaén giöõa choàng vaø vôï. Nhö traät töï saùng taïo ñaõ daïy, ngöôøi choàng laø ñaàu, ñieàu Phaoloâ ñaõ daïy trong nhöõng choã khaùc (1Cor 11:3, Eph 5:23-24).
Söï kieän thöù hai Phaoloâ ñeà caäp khoâng chuyeån taûi yù nghóa phuï nöõ deã bò löøa doái hôn ngöôøi nam, vì ngöôøi nöõ khoâng phaûi nhö vaäy. Thaät ra, vì coù nhieàu phuï nöõ hôn ngöôøi nam trong thaân theå Ñaáng Christ, coù theå cho laø ngöôøi nam deã bò löøa doái hôn ngöôøi nöõ. Hôn theá, söï kieän thöù hai chæ ra khi traät töï döï ñònh cuûa ÑöùcChuùa Trôøi trong gia ñình bò boû queân thì Satan coù choã böôùc vaøo. Toaøn boä nan ñeà cuûa nhaân loaïi baét ñaàu trong Khu Vöôøn khi moái quan heä giöõa ngöôøi nam vaø vôï mình khoâng ñuùng traät töï – vôï Añam ñaõ khoâng thuaän phuïc oâng. Añam chaéc ñaõ noùi vôùi vôï chæ daãn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi lieân quan ñeán traùi caám (Saùng 2:16-17; 3:2-3). Tuy nhieân, baø ñaõ khoâng theo chæ daãn cuûa oâng. Trong moät nghóa naøo ñoù baø thaäm chí ñaõ thöïc thi uy quyeàn treân oâng khi ñöa cho oâng aên traùi caám (Saùng 3:6). Khoâng coøn laø Añam laõnh ñaïo Eva luùc ñoù, nhöng chính laø EÂva ñang laõnh ñaïo Añam. Keát quaû thaät thaûm haïi.
Hoäi Thaùnh – Moät Kieåu Maãu Cuûa Gia Ñình
(The Church “A Model of the Family)
Traät töï döï ñònh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi cho gia ñình neân ñöôïc Hoäi thaùnh phoâ dieãn. Nhö ñaõ noùi tröôùc ñaây, quan troïng caàn löu yù laø trong 300 naêm ñaàu lòch söû Hoäi thaùnh, hoäi chuùng thì nhoû thoâi. Hoï gaëp nhau taïi gia. Muïc sö/ tröôûng laõo/ giaùm muïc cuõng gioáng nhö ngöôøi cha trong gia ñình. Caáu truùc Hoäi thaùnh ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi chæ ñònh naøy raát gioáng gia ñình, thaät ra ñoù laø moät gia ñình thuoäc linh, vaø cöông vò chuû gia ñình laø nöõ coù theå truyeàn moät thoâng ñieäp sai laàm cho caùc gia ñình trong vaø ngoaøi Hoäi thaùnh. Haõy töôûng töôïng moät nöõ muïc sö/ tröôûng laõo/ giaùm muïc thöôøng xuyeân giaûng daïy trong Hoäi thaùnh taïi gia, vaø ngöôøi choàng vaâng phuïc ngoài ñoù nghe vôï giaûng daïy vaø thuaän phuïc döôùi uy quyeàn cuûa coâ. Ñieàu naøy coù theå nghòch vôùi traät töï cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong gia ñình, vaø coù theå ñaët ra moät göông maãu sai traät.
Ñaây laø ñieàu Phaoloâ muoán noùi. Löu yù laø chuùng ñöôïc thaáy trong vaên caûnh raát gaàn vôùi yeâu caàu cuûa oâng cho caùc tröôûng laõo (1Tim 3:1-7), moät trong nhöõng yeâu caàu naøy laø ñoù phaûi laø ngöôøi nam. Cuõng löu yù laø caùc tröôûng laõo ñöôïc ñònh cho vieäc giaûng daïy thöôøng xuyeân trong Hoäi thaùnh (1Tim 5:17). Lôøi Phaoloâ lieân quan ñeán vieäc phuï nöõ yeân laëng nghe daïy doã vaø khoâng ñöôïc pheùp daïy doã hay thöïc thi uy quyeàn treân ngöôøi nam roõ raøng lieân quan ñeán traät töï ñuùng ñaén trong Hoäi thaùnh. Ñieàu oâng moâ taû khoâng thích hôïp laø moät phuï nöõ, moät phaàn hay toaøn theå, hoaøn thaønh vai troø cuûa moät tröôûng laõo/ muïc sö/ giaùm muïc.
Ñieàu naøy khoâng noùi laø moät ngöôøi nöõ laø ngöôøi vôï, döôùi söï thuaän phuïc choàng mình, khoâng theå caàu nguyeän, noùi tieân tri, nhaän chia xeû ngaén cho thaân theå Chuùa, hay noùi tröôùc söï nhoùm laïi cuûa Hoäi thaùnh. Taát caû nhöõng ñieàu naøy coâ coù theå laøm trong Hoäi thaùnh maø khoâng vi phaïm traät töï thieân thöôïng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, cuõng nhö coâ coù theå laøm taát caû nhöõng ñieàu naøy taïi nhaø maø khoâng vi phaïm traät töï cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Ñieàu coâ bò caám laøm trong Hoäi thaùnh khoâng hôn khoâng keùm ñieàu coâ bò caám laøm taïi nhaø ñoù laø thöïc thi uy quyeàn treân choàng mình.
Chuùng ta cuõng löu yù töø nhöõng caâu sau phuï nöõ coù theå phuïc vuï trong chöùc vuï chaáp söï nhö ngöôøi nam (1Tim 3:12). Phuïc vuï trong Hoäi thaùnh vôùi tö caùch laø moät chaáp söï, hay moät toâi tôù nhö nghóa thaät cuûa töø naøy, ñoøi hoûi khoâng vi phaïm traät töï thieân thöôïng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi giöõa choàng vaø vôï.
Ñaây laø caùch duy nhaát ñeå haøi hoøa lôøi cuûa Phao loâ trong I Timoâtheâ 2:11-14 vôùi phaàn coøn laïi Kinh Thaùnh daïy doã. Trong moãi thí duï Kinh Thaùnh khaùc chuùng ta xem xeùt vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi söû duïng ngöôøi nöõ, khoâng thí duï naøo duøng nhö kieåu maãu cho gia ñình cuõng nhö cho Hoäi thaùnh, vì vaäy khoâng vi phaïm traät töï ñöôïc chæ ñònh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Khoâng moät thí duï naøo chuùng ta thaáy moät kieåu maãu khoâng thích hôïp veà vieäc ngöôøi vôï thöïc thi uy quyeàn treân choàng mình trong boái caûnh gia ñình. Vaû laïi, böùc tranh cuûa söï nhoùm laïi ít oûi cuûa vaøi gia ñình trong moät Hoäi thaùnh taïi gia vaø ngöôøi vôï chòu traùch nhieäm, giaûng daïy, vaø quaûn coi trong khi ngöôøi choàng thuï ñoäng ngoài vaø thuaän phuïc uy quyeàn laõnh ñaïo cuûa coâ. Ñaây khoâng laø ñieàu Ñöùc Chuùa Trôøi mong muoán, vì noù nghòch laïi traät töï cuûa Ngaøi cho gia ñình.
Tuy nhieân vôùi Ñeâboâra laø moät quan xeùt cuûa Israel, vôùi Anne noùi veà Christ cho nhöõng ngöôøi nam, vôùi Mary vaø caùc baïn cuûa baø noùi cho caùc söù ñoà veà vieäc Phuïc sinh cuûa Ñaáng Christ, khoâng coù moät ñieàu naøo trong nhöõng ñieàu naøy truyeàn moät thoâng ñieäp sai traät hay baát kyø kieåu maãu khoâng ñuùng naøo vôùi traät töï cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong ñôn vò gia ñình. Söï nhoùm laïi bình thöôøng cuûa Hoäi thaùnh laø moät boái caûnh ñoäc ñaùo nôi söï nguy hieåm hieän höõu thoâng ñieäp sai traät ñöôïc truyeàn thÑng neáu nhöõng phuï nöõ laø nhöõng ngöôøi vôï thöïc thi uy quyeàn vaø ñeàu ñaën giaûng daïy cho nhöõng ngöôøi nam laø nhöõng oâng choàng.
Keát Luaän (In Conclusion)
Neáu chuùng ta töï hoûi “Ñieàu gì laø söï sai traät cô baûn veà vieäc ngöôøi nöõ thöïc thi trong chöùc vuï , phuïc vuï nhöõng ngöôøi khaùc töø moät loøng traéc aån vaø söû duïng aân töù Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho hoï? Nguyeân taéc luaân lyù ñaïo ñöùc naøo coù theå bò vi phaïm?”. Thì chuùng ta coù theå vaén taét nhaän bieát vi phaïm nguyeân taéc duy nhaát coù khaû naêng laø neáu chöùc vuï moät ngöôøi nöõ baèng caùch naøy hay caùch khaùc vi phaïm traät töï cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi cho moái quan heä giöõa choàng vaø vôï. Trong caû hai “phaân ñoaïn Kinh Thaùnh gaây khoù khaên” ñöôïc xem xeùt, Phaoloâ keâu goïi moät traät töï thieân thöôïng trong hoân nhaân laø ñieàu caên baûn oâng quan taâm.
Vì vaäy chuùng ta nhaän bieát phuï nöõ chæ bò giôùi haïn trong chöùc vuï trong moät nghóa raát nhoû. Trong nhieàu caùch, Ñöùc Chuùa Trôøi muoán söû duïng ngöôøi nöõ cho vinh hieån Ngaøi vaø Ngaøi vaãn ñang laøm ñieàu ñoù töø ngaøn naêm qua. Kinh Thaùnh noùi nhieàu veà nhöõng ñoùng goùp tích cöïc phuï nöõ ñaõ laøm cho nöôùc Ñöùc Chuùa Trôøi, moät soá ñieàu naøy chuùng ta ñaõ xem xeùt qua. Chuùng ta ñöøng queân laø nhöõng ngöôøi baïn thaân nhaát cuûa Chuùa Gieâ-su laø phuï nöõ (Giaêng 11:5), vaø ngöôøi nöõ ñaõ hoã trôïï taøi chaùnh cho chöùc vuï Ngaøi (Luca 8:1-3) ñieàu khoâng ñöôïc noùi ñeán veà ngöôøi nam naøo. Ngöôøi phuï nöõ beân gieáng Samari chia xeû Ñaáng Christ cho nhöõng ngöôøi nam trong laøng baø vaø nhieàu ngöôøi ñaõ tin Ngaøi (Giaêng 4:28-30,39). Moät nöõ moân ñoà teân laø Tabitha ñaõ ñöôïc noùi ñeán laø “thöôøng laøm vieäc thieän vaø cöùu giuùp ngöôøi ngheøo khoå” (Coâng 9:36). Chính moät phuï nöõ ñaõ xöùc daàu cho söï choân Chuùa Gieâ-su, vaø Ngaøi ñaõ ñeà cao baø veà ñieàu naøy trong khi moät soá ngöôøi nam thì than phieàn baø (Maùc 14:3-9). Cuoái cuøng, Kinh Thaùnh kyù thuaät laïi chính nhöõng ngöôøi nöõ ñaõ khoùc Chuùa khi Ngaøi vaùc thaäp giaù mình qua nhöõng ñöôøng phoá Jerusalem, ñieàu khoâng moät ngöôøi nam naøo ñöôïc noùi ñeán. Nhöõng thí duï naøy vaø nhieàu ñieàu gioáng nhö vaäy neân khích leä nhöõng ngöôøi nöõ choãi daäy vaø hoaøn taát caùc chöùc vuï Ñöùc Chuùa Trôøi chæ ñònh cho hoï. Chuùng ta thaûy ñeàu caàn hoï!
[1] Cuõng neân löu yù raèng moïi ngöôøi nam tröø Añam ñöôïc Chuùa döïng neân, sau khi Ñöùc Chuùa Trôøi taïo döïng ngöôøi nöõ ñeå sanh ra. Moïi ngöôøi nam töø Añam ñeàu do ngöôøi nöõ maø ra, nhö Phao loâ nhaéc nhôû chuùng ta trong 1Coâ11:11-12. Chaéc chaén khoâng ai caûi laïi raèng traät töï thieân thöôïng naøy laøm cho ngöôøi nam thua keùm meï mình.
[2] Söï khích leä cuûa Phao loâ xöng laø “anh em”, töø naøy ñöôïc söû duïng hôn 27 laàn trong thö tín naøy, vaø roõ raøng chæ veà caû thaân theå tín höõu taïi Coâ-rinh-toâ, chöù khoâng chæ noùi veà ngöôøi nam maø thoâi.
[3] Neân löu yù raèng, trong nguyeân vaên Hy-laïp, khoâng coù töø rieâng bieät daønh cho phuï nöõ hay ngöôøi vôï hoaëc ñaøn oâng hay ngöôøi choàng. Vì theá chuùng ta phaûi xaùc nhaän trong maïch vaên laø taùc giaû noùi ñeán ñaøn oâng vaø ñaøn baø, hoaëc choàng vaø vôï. Suy xeùt trong ñoaïn naøy Phao loâ ñang noùi ñeán nhöõng ngöôøi vôï, nhö chæ hoï coù theå veà nhaø hoûi choàng