NGÔÏI KHEN VAØ THÔØ PHÖÔÏNG

CHÖÔNG 20

 

Ngöôøi ñaøn baø thöa raèng: Laïy Chuùa, toâi nhìn thaáy Chuùa laø moät ñaáng tieân tri. Toå phuï chuùng toâi ñaõ thôø laïy treân hoøn nuùi naày; coøn daân Giu-ña laïi noùi raèng nôi ñaùng thôø laïy laø taïi thaønh Gieâ-ru-sa-lem. Ñöùc Chuùa Gieâ-su phaùn raèng: Hôõi ngöôøi ñaøn baø, haõy tin ta, giôø ñeán, khi caùc ngöôi thôø laïy Cha, chaúng taïi treân hoøn nuùi naày, cuõng chaúng taïi thaønh Gieâ-ru-sa-lem. Caùc ngöôi thôø laïy söï caùc ngöôi khoâng bieát, chuùng ta thôø laïy söï chuùng ta bieát, vì söï cöùu roãi bôûi ngöôøi Giu-ña maø ñeán. Nhöng giôø haàu ñeán, vaø ñaõ ñeán roài, khi nhöõng keû thôø phöôïng thaät laáy taâm thaàn vaø leõ thaät maø thôø phöôïng Cha: AÁy ñoù laø nhöõng keû thôø phöôïng maø Cha öa thích vaäy. Ñöùc Chuùa Trôøi laø Thaàn, neân ai thôø laïy Ngaøi thì phaûi laáy taâm thaàn vaø leõ thaät maø thôø laïy (Giaêng 4:19-24).

Nhöõng lôøi naày ra töø moâi mieäng cuûa Chuùa Gieâ-su ñaët neàn taûng cho söï hieåu bieát cuûa chuùng ta veà nhöõng khía caïnh thôø phöôøng quan troïng nhaát. Ngaøi noùi “nhöõng keû thôø phöôïng thaät” vaø moã taû cho bieát nhöõng phaåm chaát cuûa hoï. Ñieàu naày cuõng chæ ra coù nhöõng keû keû thôø phöôïng khoâng thaät. Coù theå hoï nghó hoï ñang phöôïng Chuùa nhöng thaät söï hoï khoâng thôø phöôïng bôûi vì hoï khoâng hoäi ñuû nhöõng yeâu caàu cuûa Ngaøi.

Chuùa Gieâ-su ñaõ coâng boá nhöõng ñaëc tính cuûa nhöõng ngöôøi thôø phöôïng thaät laø – hoï thôø phöôïng trong “taâm thaàn vaø leõ thaät”. Do vaäy coù theå noùi raèng nhöõng ngöôøi thôø phöôïng giaû laø nhöõng ngöôøi thôø phöôïng trong “xaùc thòt vaø söï giaû taïo”. Theo xaùc thòt, nhöõng ngöôøi thôø phöôïng giaû coù theå ñi qua nhöõng söï chuyeån ñoäng thôø phöôïng, nhöng taát caû chæ laø söï bieåu dieãn ôû beân ngoaøi, vaø noù khoâng xuaát phaùt töø taám loøng yeâu meán Chuùa.

Söï thôø phöôïng Chuùa thaät chæ coù theå ñeá töø taám loøng yeâu meán Chuùa. Vì vaäy, thôø phöôïng khoâng phaûi chæ laø moät ñieàu gì ñoù chuùng ta laøm khi Hoäi thaùnh nhoùm laïi, nhöng laø ñieàu gì ñoù chuùng ta laøm moät moãi giaây phuùt trong ñôøi soáng cuûa chuùng ta khi chuùng ta vaâng theo maïng lònh cuûa Ñaáng Christ. Ngaïc nhieân thay, ngöôøi phuï nöõ maø Chuùa Gieâ-su ñang noùi chuyeän ñaõ laäp gia ñình naêm laàn vaø baây giôø ñang soáng vôùi moät ngöôøi ñaøn oâng khaùc, ñaõ muoán tranh luaän veà moät nôi thích hôïp ñeå thôø phöôïng Chuùa! Baø ta laø hình aûnh ñaïi dieän tieâu bieåu cuûa nhieàu ngöôøi suøng kính ñeán döï caùc buoåi nhoùm thôø phöôïng trong khi ñôøi soáng haèng ngaøy cuûa hoï ñang noåi loaïn choáng nghòch Chuùa. Hoï khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi thôø phöôïng thaät.

Ñaõ coù laàn Chuùa Gieâ-su quôû traùch ngöôøi Pha-ra-si vaø caùc thaày thoâng giaùo veà söï thôø phöôïng giaû taïo vaø khoâng töø loøng cuûa hoï:

Hôõi keû giaû hình! EÂ-sai ñaõ noùi tieân tri veà caùc ngöôi phaûi laém, maø raèng: “Daân naày laáy moâi mieáng thôø kính ta; Nhöng loøng chuùng noù xa ta laém. Söï chuùng noù thôø laïy ta laø voâ ích, Vì chuùng noù daïy theo nhöõng ñieàu raên maø chæ bôûi ngöôøi ta ñaët ra” (Ma-thi-ô 15:7-9).

Maëc duø ngöôøi Do-thaùi vaø ngöôøi Sa-ma-ri trong thôøi Chuùa Gieâ-su hieån nhieân raát nhaán maïnh ñeán nôi choán thôø phöôïng cuûa hoï, nhöng Chuùa Gieâ-su noùi nôi choán khoâng quan troïng. Ñuùng hôn laø tình traïng taám loøng vaø thaùi ñoä cuûa moãi moät chuùng ta ñoái vôùi Chuùa môùi quyeát ñònh chaát löôïng thôø phöôïng cuûa ngöôøi ñoù.

Nhieàu ñieàu ñöôïc goïi laø “thôø phöôïng” trong Hoäi thaùnh ngaøy hoâm nay khoâng khaùc gì laø nhöõng buoåi nhoùm cheát ñöôïc nhöõng ngöôøi thôø phöôïng cheát gaây ra. Ngöôøi ta ñang hoïc veït lôøi cuûa moät ngöôøi naøo ñoù moät caùch thieáu suy nghó veà Ñöùc Chuùa Trôøi khi chuùng ta haùt “nhöõng baøi haùt thôø phöôïng,” vaø söï thôø phöôïng cuûa hoï laø voâ ích, vì loái soáng cuûa hoï phaûn boäi laïi nhöõng gì thöïc söï trong loøng hoï.

Ñöùc Chuùa Trôøi thaø thích nghe lôøi ñôn sô, chaân thaät “Con yeâu Cha” töø moät trong nhöõng con caùi vaâng phuïc thaät cuûa Ngaøi hôn laø chòu ñöïng söï oàn aøo cuûa haøng ngaøn Cô ñoác nhaân döï nhoùm saùng Chuùa Nhaät haùt “Lôùn baáy duy Ngaøi”.

Thôø Phöôïng Trong Taâm Thaàn (Worshipping in Spirit)

Moät soá ngöôøi noùi raèng thôø phöôïng “trong taâm thaàn” coù nghóa laø caàu nguyeän vaø haùt tieáng môùi, nhöng ñieàu ñoù döôøng nhö laø moät söï giaûi thích ngöôïng eùp caên cöù theo lôøi cuûa Chuùa Gieâ-su. Ngaøi noùi raèng: “Nhöng giôø haàu ñeán, vaø ñaõ ñeán roài, khi nhöõng keû thôø phöôïng thaät laáy taâm thaàn vaø leõ thaät maø thôø phöôïng Cha,” chæ cho thaáy raèng ñaõ coù nhöõng ngöôøi thôø phöôïng hoäi ñuû ñöôïc nhöõng ñieàu kieän thôø phöôïng “trong taâm thaàn” khi Ngaøi noùi lôøi naày cuûa Ngaøi. Taát nhieân, khoâng coù ai noùi tieáng laï maõi cho ñeán ngaøy Leã Nguõ Tuaàn. Vì vaäy, baát cöù tín höõu naøo coù theå noùi tieáng laï hoaëc khoâng, ñeàu coù theå thôø phöôïng Ñöùc Chuùa Trôøi baèng taâm thaàn vaø leõ thaät. Taát nhieân caàu nguyeän vaø haùt trong taâm thaàn coù theå giuùp ngöôøi tín höõu ñoù trong söï thôø phöôïng, nhöng ngay caû vieäc caàu nguyeän baèng tieáng laï coù theå trôû thaønh leã nghi khoâng thaät loøng.

Söï soi saùng thuù vò trong söï thôø phöôïng cuûa Hoäi thaùnh ñaàu tieân ñöôïc thaáy trong Coâng-vuï 13:1-2:

Trong Hoäi thaùnh taïi thaønh An-ti-oát coù maáy ngöôøi tieân tri vaø maáy thaày giaùo sö, töùc laø: Ba-na-ba, Si-meâ-oân goïi laø Ni-gieâ, Lu-si-uùt ngöôøi Sy-ren, Ma-na-hem laø ngöôøi ñoàng döôõng vôùi vua chö haàu Heâ-roát, cuøng Sau-lô. Ñöông khi moân ñoà thôø phöôïng Chuùa vaø kieâng aên, thì Ñöùc Thaùnh Linh phaùn raèng: “Haõy ñeå rieâng Ba-na-ba vaø Sau-lô ñaëng laøm coâng vieäc ta ñaõ goïi laøm.”

Chuù yù khuùc Kinh-thaùnh noùi: hoï “ñang phuïc vuï Chuùa”. Döôøng nhö coù lyù khi cho raèng noù coù nghóa laø hoï ñang thôø phöôïng Ngaøi, do ñoù chuùng ta bieát raèng söï thôø phöôïng thaät laø phuïc vuï Chuùa. Tuy nhieân Ñieàu ñoù chæ thaät söï ñuùng, khi Ñöùc Chuùa Trôøi laø muïc tieâu cuûa tình yeâu vaø söï yeâu meán cuûa chuùng ta.

Nhöõng Caùch Ñeå Thôø Phöôïng (Ways to Worship)

Saùch Thi-thieân, coù theå ñöôïc xem nhö laø saùch thaùnh ca cuûa Y-sô-ra-eân, thuùc ñaåy chuùng ta thôø phöôïng Chuùa baèng nhieàu caùch khaùc nhau. Chaúng haïn, chuùng ta ñoïc trong Thieân-thi 32:

ÔÙ caùc ngöôøi coù loøng ngay thaúng, haõy reo möøng! (Thi-thieân 32:11b).

Maëc duø söï thôø phöôïng yeân laëng, toân kính coù choã cuûa noù, vaäy thì noù cuõng coù choã ñeå reo möøng.

Hôõi ngöôøi coâng bình, haõy vui veû nôi Ñöùc Gieâ-hoâ-va; Söï ngôïi khen ñaùng cho ngöôøi ngay thaúng. Haõy duøng ñaøn caàm caûm taï Ñöùc Gieâ-hoâ-va; Haõy duøng ñaøn saét möôøi daây maø haùt ngôïi khen Ngaøi. Khaù haùt cho Ngaøi moät baøi ca môùi, Vaø kheùo gaûy nhaïc khí vôùi tieáng vui möøng (Thi-thieân 33:1-3).

Taát nhieân chuùng ta neân haùt thôø phöôïng Chuùa, nhöng chuùng ta cuõng neân haùt caùch vui möøng ñoù cuõng laø söï baøy toû ra tình traïng taám loøng cuûa con ngöôøi ñoù. Chuùng ta cuõng coù theå caëp theo vieäc haùt caùch vui möøng vôùi nhieàu nhaïc khí khaùc nhau. Tuy nhieân, toâi phaûi ñeà caäp ñeán ñoù laø trong caùc buoåi thôø phöôïng cuûa Hoäi thaùnh, caùc nhaïc khí baèng ñieän thöôøng quaù lôùn ñeán noãi aùt heát nhöõng lôøi ngôïi khen. Nhöõng nhaïc khí ñoù neân vaëc nhoû aâm thanh laïi hoaëc taét chuùng ñi. Taùc giaû Thaùnh-thi ñaõ khoâng bao giôø gaëp phaûi vaán ñeà ñoù!

Nhö vaäy, toâi seõ chuùc phöôùc Chuùa troïn ñôøi toâi; Nhaân danh Chuùa toâi seõ giô tay leân (Thi-thieân 63:4).

Nhö laø moät daáu hieäu ñaàu phuïc vaø toân kính, khi chuùng ta giô tay leân ngôïi khen Chuùa.

Hôõi caû traùi ñaát, Khaù caát tieáng reo möøng Ñöùc Chuùa Trôøi. Haõy haùt ra söï vinh hieån cuûa danh Ngaøi, Haõy ngôïi khen vaø toân vinh Ngaøi. Haõy thöa cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi raèng: ‘Caùc vieäc Chuùa ñaùng sôï thay!’ Nhaân vì quyeàn naêng raát lôùn cuûa Chuùa, nhöõng keû thuø nghòch Chuùa ñeàu seõ suy phuïc Chuùa. Caû traùi ñaát seõ thôø laïy Chuùa, Vaø haùt ngôïi khen Ngaøi; Chuùng seõ ca tuïng danh Chuùa (Thi-thieân 66:1-4).

Chuùng ta neân noùi vôùi Chuùng Ngaøi thaät ñaùng sôï thay vaø ngôïi khen Ngaøi vì nhieàu ñaëc tính tuyeät vôøi cuûa Ngaøi. Caùc Thi-thieân laø choã tuyeät vôøi ñeå tìm thaáy nhöõng lôøi thích hôïp ñeå ngôïi khen Chuùa. Chuùng ta caàn phaûi vöôït qua giôùi haïn nhöõng lôøi laëp ñi laëp laïi lieân tuïc “Con ngôïi khen Chuùa!” Coù quaù nhieàu ñieàu hôn nöõa ñeå noùi Ngaøi.

Haõy ñeán, cuùi xuoáng maø thôø laïy; Khaù quì goái xuoáng tröôùc maët Ñöùc Gieâ-hoâ-va, laø Ñaáng Taïo Hoùa chuùng toâi! (Thi-thieân 95:6).

Ngay caû tö theá cuûa chuùng ta coù theå baøy toû söï thôø phöôïng, Hoaëc khi ñöùng, quyø hoaëc saáp mình.

Nguyeän caùc thaùnh Ngaøi möøng rôõ veà söï vinh hieån, Haùt vui veû taïi treân giöôøng mình! (Thi-thieân 149:5).

Nhöng chuùng ta khoâng phaûi ñöùng hoaëc quyø ñeå thôø phöôïng- thaäm chí chuùng ta coù theå naèm ôû treân göôøng.

Haõy caûm taï maø vaøo caùc cöûa Ngaøi, Haõy ngôïi khen maø vaøo haønh lang Ngaøi, Khaù caûm taï Ngaøi, chuùc tuïng danh cuûa Ngaøi (Thi-thieân 100:4).

Taát nhieân söï ngôïi khen Chuùa laø moät phaàn cuûa söï thôø phöôïng cuûa chuùng ta.

Nguyeän chuùng noù nhaûy muùa maø ngôïi khen danh Ngaøi (Thi-thieân 149:5).

Ngay caû chuùng ta coù theå nhaûy muùa ngôïi khen Chuùa. Nhöng söï nhaûy muùa ñoù khoâng phaûi laø thuù giaûi trí xaùc thòt vaø nhuïc duïc maø hoaøn toaøn thaùnh khieát.

Haõy thoåi keøn ngôïi khen Ngaøi, Gaûy ñaøn saét ñaøn caàm maø ca tuïng Ngaøi! Haõy ñaùnh troáng côm vaø nhaûy muùa, maø haùt ngôïi khen Ngaøi! Haõy gaûy nhaïc khí baèng daây vaø thoåi saùo, maø ca tuïng Ngaøi! Haõy duøng chaäp choûa doäi tieáng, Maõ la keâu reàn, maø ngôïi khen Ngaøi! Phaøm vaät chi thôû, haõy ngôïi khen Ñöùc Gieâ-hoâ-va! Ha-leâ-lu-gia! (Thi Thieân 150:3-6).

Caùm ôn Chuùa vì nhöõng ngöôøi coù ôn aâm nhaïc. Caùc aân töù cuûa hoï coù theå ñöôïc duøng ñeå ngôïi khen Chuùa neáu hoï chôi nhaïc töø taám loøng yeâu meán Chuùa.

Nhöõng Baøi Haùt Thuoäc Linh (Spiritual Songs)

Haõy haùt cho Ñöùc Gieâ-hoâ-va moät baøi ca môùi; Vì Ngaøi ñaõ laøm nhöõng söï laï luøng (Thi-thieân 98:1a).

Khoâng coù ñieàu gì sai vôùi vieäc haùt baøi haùt cuõ, neáu baøi haùt ñoù ñaõ trôû thaønh moät nghi thöùc. Do ñoù chuùng ta caàn baøi haùt môùi ñeán töø taám loøng. Trong Taân-öôùc, chuùng ta bieát Ñöùc Thaùnh Linh seõ giuùp ñôõ chuùng ta phoå nhöõng baøi haùt môùi:

Nguyeàn xin lôøi cuûa Ñaáng Christ ôû ñaày trong loøng anh em, vaø anh em dö daät moïi söï khoân ngoan. Haõy duøng nhöõng ca vònh, thô thaùnh, baøi haùt thieâng lieâng maø daïy vaø khuyeân nhau, vì ñöôïc ñaày ôn Ngaøi neân haõy heát loøng haùt khen Ñöùc Chuùa Trôøi (Coâ-loâ-se 3:16).

Ñöøng say röôïu, vì röôïu xui cho luoâng tuoàng; nhöng phaûi ñaày daãy Ñöùc Thaùnh Linh. Haõy laáy ca vònh, thô thaùnh, vaø baøi haùt thieâng lieâng maø ñoái ñaùp cuøng nhau, vaø heát loøng haùt möøng ngôïi khen Chuùa. Haõy thöôøng thöôøng nhaân danh Ñöùc Chuùa Gieâ-su Christ chuùng ta, vì moïi söï taï ôn Ñöùc Chuùa Trôøi, laø Cha chuùng ta (EÂ-pheâ-soâ 5:18-20).

Phao-loâ ñaõ vieát raèng chuùng ta neân duøng “ca vònh, thô thaùnh vaø baøi haùt thieâng lieâng” haùt vôùi nhau, nhö vaäy chaéc seõ coù söï khaùc nhau giöõa taát caû ba loaïi baøi haùt naày. Söï nghieân cöùu veà nhöõng töø Hy-laïp nguyeân thuûy coù giuùp ích ñoâi chuùt, nhöng coù leõ “ca vònh” coù nghóa laø thöïc söï haùt nhöõng Thi-thieân trong Kinh-thaùnh coù keøm theo nhaïc khí. Maët khaùc “Thaùnh ca” ñaõ coù theå laø nhöõng baøi haùt caûm taï do nhieàu tín höõu khaùc nhau trong caùc Hoäi thaùnh phoå nhaïc. “Nhöõng baøi haùt thieâng lieâng” coù theå laø nhöõng baøi haùt xuaát phaùt töø trong loøng ñöôïc Ñöùc Thaùnh Linh ban cho vaø gaàn gioáng nhö aân töù tieân tri ngoaïi tröø laø nhöõng lôøi noùi ra baèng lôøi haùt.

Söï ngôïi khen vaø thôø phöôïng neân laø moät phaàn trong ñôøi soáng haèng ngaøy cuûa chuùng ta- khoâng phaûi chæ laø ñieàu chuùng laøm khi nhoùm laïi. Suoát moãi moät ngaøy, chuùng ta coù theå haàu vieäc Chuùa vaø kinh nghieäm moái thoâng coâng gaàn guõi vôùi Ngaøi.

Ngôïi Khen – Ñöùc Tin Haønh Ñoäng (Praise- Faith in Action)

Söï ngôïi khen vaø thôø phöôïng laø söï baøy toû bình thöôøng cuûa ñöùc tin cuûa chuùng ta trong Chuùa. Neáu chuùng ta thöïc söï tin lôøi höùa cuûa Lôøi Ngaøi, thì chuùng ta seõ nhöõng ngöôøi vui möøng, ñaày daãy lôøi ngôïi khen daâng leân Chuùa. Gioâ-sueâ vaø daân Y-sô-ra-eân ñaõ phaûi vui möøng tröôùc; roài thì nhöõng töôøng thaønh môùi ñoå xuoáng. Kinh-thaùnh raên baûo chuùng ta “phaûi vui möøng trong Chuùa luoân luoân” (Phi-líp 4:4) vaø “taï ôn Chuùa trong moïi söï” (I Teâ-sa-loâ-ni-ca 5:18a).

Moät trong nhöõng ví duï noåi baät nhaát veà quyeàn naêng cuûa söï ngôïi khen ñöôïc tìm thaáy trong 2 Söû kyù 20 khi quoác gia Giu-ña bò quaân Moâ-aùp vaø Am-moân xaâm chieám. Ñeå ñaùp laïi caàu nguyeän cuûa Vua Gioâ-hoâ-sa-phaùt, Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ höôùng daãn daân Y-sô-ra-eân:

Chôù sôï, chôù kinh haõi bôûi côù ñaùm quaân ñoâng ñaûo naøy: Vì traän giaëc naày chaúng phaûi cuûa caùc ngöôi ñaâu, beøn laø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Ngaøy mai, haõy ñi xuoáng ñoùn chuùng noù…. Trong traän naày caùc ngöôi seõ chaúng caàn gì tranh chieán; haõy daøn ra, ñöùng yeân laëng maø xem thaáy söï giaûi cöùu cuûa Ñöùc Gieâ-hoâ-va ôû cuøng caùc ngöôi. Hôõi Giu-ña vaø Gieâ-ru-sa-lem! (2 Söû kyù 20:15b-17a).

Caâu chuyeän keå tieáp:

Buoåi sôùm mai, chuùng ñeàu choãi daäy thaät sôùm, keùo ra ñoàng vaéng Theâ-coâ-a; ñöông luùc chuùng ñi, Gioâ-sa-phaùt ñöùng taïi ñoù, maø noùi raèng: Hôõi ngöôøi Giu-ña vaø daân cö thaønh Gieâ-ru-sa-lem! Haõy nghe ta: ‘Khaù tin caäy Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi caùc ngöôi, thì caùc ngöôi seõ vöõng chaéc; haõy tin caùc ñaáng tieân tri Ngaøi, thì caùc ngöôi seõ ñöôïc may maén’. Khi ngöôøi ñaõ baøn nghò vôùi daân söï, beøn laäp nhöõng ngöôøi ca xöôùng cho Ñöùc Gieâ-hoâ-va maëc aùo leã thaùnh maø ñi ra tröôùc cô binh ngôïi khen Chuùa raèng: Haõy ngôïi khen Ñöùc Gieâ-hoâ-va, vì söï thöông xoùt Ngaøi haèng coù ñôøi ñôøi. Ñöông luùc chuùng khôûi ca haùt vaø ngôïi khen, thì Ñöùc Gieâ-hoâ-va ñaët phuïc binh xoâng vaøo daân Am-moân, daân Moâ-aùp vaø nhöõng keû ôû nuùi Seâ-i-rô ñaõ ñeán haõm ñaùnh Giu ña; vaø caùc daân aáy ñeàu bò baïi. Daân Am-moân vaø daân Moâ-aùp daáy leân ñaùnh daân ôû nuùi Seâ-i-rô, ñaëng dieät chuùng noù ñi; khi ñaõ dieät daân ôû Seâ-i-rô roài, thì chuùng laïi trôû gieát laãn nhau. Khi daân Giu-ña ñeán thaùp canh nôi ñoàng vaéng, nhìn ñeán ñaùm quaân ñoâng ñaûo, thì thaáy nhöõng thaây naèm saûi treân ñaát, chaúng coù moät ai thoaùt khoûi ñöôïc. Gioâ-sa-phaùt vaø daân söï ngöôøi ñeán cöôùp laáy taøi vaät cuûa chuùng, thaáy coù nhieàu cuûa caûi, xaùc cheát, vaø ñoà quí baùu, beøn cöôùp laáy cho ñeán chöøng ñem ñi khoâng ñaëng; hoï cöôùp laáy taøi vaät trong ba ngaøy, vì laø raát nhieàu (2 Söû kyù 20:20-25).

Nhöõng lôøi ngôïi khen ñem ñeán söï baûo veä vaø quan phoøng!

Caùc caâu Kinh-thaùnh nghieân cöùu theâm veà chuû ñeà quyeàn naêng cuûa söï ngôïi khen Phi-líp 4:6-7 (söï ngôïi khen ñem ñeán söï bình an), 2 Söû kyù 5:1-14 (söï ngôïi khen ñem ñeán söï hieän dieän cuûa Chuùa), Coâng vuï 13:1-2 (Söï ngôïi khen khieán cho muïc ñích vaø keá hoaïch cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc baøy toû), Coâng-vuï 16:22-26 (söï ngôïi khen ñem ñeán söï gìn giöõ vaø söï phoùng thích ra khoûi tuø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi).