Taát nhieân, Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng coù yù töôûng veà gia ñình. Coù lyù do, Ngaøi ban cho chuùng ta söï thoâng saùng veà vieäc caùc gia ñình neân hoaït ñoäng nhö theá naøo vaø coù theå caûnh baùo chuùng ta veà nhöõng caïm baãy huûy dieät caùc gia ñình nhö theá naøo. Thöïc ra, Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ban cho chuùng ta nhieàu nguyeân taéc trong Lôøi Ngaøi lieân quan ñeán cô caáu toå chöùc cuûa gia ñình vaø traùch nhieäm maø moãi moät thaønh vieân neân thi haønh. Khi nhöõng söï höôùng daãn trong Kinh-thaùnh naày ñöôïc thöïc hieän, thì caùc gia ñình seõ kinh nghieäm taát caû nhöõng phöôùc haïnh maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ muoán daønh cho hoï ñeå vui höôûng. Khi nhöõng nguyeân taéc naày ñaõ bò vi phaïm, thì seõ gaët laáy söï taøn phaù vaø ñau loøng.
Vai Troø Cuûa Choàng Vaø Vôï
(The Role of Husband and Wife)
Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ hoaïch ñònh cho gia ñình Cô-ñoác tuaân thuû theo moät cô caáu toå chöùc nhaát ñònh naøo ñoù. Bôûi vì cô caáu naày ban söï beàn vöõng cho ñôøi soáng gia ñình, neân Satan coá söùc phaù hoûng khuoân maãu ñaõ hoaïch ñònh saún cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.
Thöù nhaát, Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ phong cho ngöôøi Choàng laøm chuû cuûa moät ñôn vò gia ñình. Ñieàu naày khoâng coù nghóa ban cho ngöôøi choàng coù quyeàn cai trò moät caùch ích kyû treân vôï vaø con caùi cuûa mình. Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ keâu goïi ngöôøi choàng yeâu thöông, baûo veä, chu caáp vaø laõnh ñaïo gia ñình mình nhö moät ngöôøi caàm ñaàu. Ñöùc Chuùa Trôøi cuõng ñaõ ñònh raèng vôï phaûi thuaän phuïc uy quyeàn laõnh ñaïo cuûa choàng mình. Kinh-thaùnh noùi roõ ñieàu naày:
Hôõi keû laøm vôï, phaûi vaâng phuïc choàng mình nhö vaâng phuïc Chuùa, vì choàng laø ñaàu vôï, khaùc naøo Ñaáng Christ laø ñaàu Hoäi thaùnh, Hoäi thaùnh laø thaân theå Ngaøi, vaø Ngaøi laø Cöùu Chuùa cuûa Hoäi thaùnh. AÁy vaäy, nhö Hoäi thaùnh phuïc döôùi Ñaáng Christ, thì ñaøn baø cuõng phaûi phuïc döôùi quyeàn choàng mình trong moïi söï (EÂ-pheâ-soâ 5:22-24).
Ngöôøi choàng khoâng phaûi laøm ñaàu thuoäc linh cuûa vôï mình – Chuùa Gieâ-su laø Ñaáng môùi coù theå laøm troïn vai troø ñoù maø thoâi. Chuùa Gieâ-su laøm ñaàu thuoäc linh cuûa Hoäi thaùnh, vaø ngöôøi vôï tin Chuùa cuõng gioáng nhö ngöôøi choàng tin Chuùa cuûa mình ñeàu laø thaønh vieân cuûa Hoäi thaùnh. Tuy nhieân, trong moät gia ñình, ngöôøi choàng tin Chuùa laø ñaàu cuûa vôï vaø con caùi, vaø hoï neân ñaàu phuïc uy quyeàn Chuùa ban cho ngöôøi choàng ngöôøi cha.
Ngöôøi vôï neân ñaàu phuïc choàng ôû möùc ñoä naøo? Vôï neân ñaàu phuïc choàng trong moïi söï, gioáng nhö Phao-loâ ñaõ noùi. Chæ ngoaïi tröø ñoái vôùi tröôøng hôïp söï cai trò laø neáu ngöôøi choàng khoâng muoán vôï vaâng theo Lôøi Chuùa hoaëc laøm ñieàu gì ñoù traùi vôùi löông taâm cuûa vôï. Dó nhieân, khoâng moät ngöôøi choàng tin Chuùa naøo muoán vôï mình khoâng vaâng phuïc Lôøi Chuùa hoaëc laøm ñieàu gì ñoù traùi vôùi löông taâm. Ngöôøi choàng khoâng phaûi laø Chuùa cuûa vôï mình- chæ coù Chuùa Gieâ-su môùi coù ñöôïc vò trí ñoù trong ñôøi soáng cuûa naøng maø thoâi. Neáu ngöôøi vôï rôi vaøo theá phaûi choïn löïa neân vaâng lôøi ai, thì ngöôøi vôï neân choïn Chuùa Gieâ-su.
Ngöôøi choàng neân nhôù raèng Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng phaûi nhaát thieát luoân luoân “ñöùng veà phía choàng”. Ñaõ coù laàn Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ baûo AÙp-ra-ham laøm nhöõng gì Sara vôï oâng baûo oâng laøm (Saùng-theá 21:10-12). Kinh-thaùnh cuõng ghi laïi vieäc A-bi-ga khoâng vaâng lôøi ngöôøi choàng ngu muoäi cuûa mình laø Na-banh vaø traùnh ñöôïc thaûm hoïa (I Sa-mu-eân 25:2-38).
Lôøi Chuùa Daønh Cho Ngöôøi Choàng
(God’s Word to Husbands)
Ñoái vôùi ngöôøi choàng, Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn:
Hôõi ngöôøi laøm choàng, haõy yeâu vôï mình, nhö Ñaáng Christ ñaõ yeâu Hoäi thaùnh, phoù chính mình vì Hoäi thaùnh….Cuõng moät theå aáy, choàng phaûi yeâu vôï nhö chính thaân mình. Ai yeâu vôï mình thì yeâu chính mình vaäy. Vì chaúng heà coù ngöôøi naøo gheùt chính thaân mình, nhöng nuoâi naáng saên soùc noù nhö Ñaáng Christ ñoái vôùi Hoäi thaùnh, vì chuùng ta laø caùc chi theå cuûa thaân Ngaøi….Theá thì moãi ngöôøi trong anh em phaûi yeâu vôï mình nhö mình, coøn vôï thì phaûi kính choàng (EÂ-pheâ-soâ 5:25, 28-30, 33).
Ngöôøi choàng ñöôïc truyeàn baûo phaûi yeâu vôï mình nhö Ñaáng Christ yeâu Hoäi thaùnh. Ñoù khoâng phaûi laø traùch nhieäm nhoû chuùt naøo! Baát cöù ngöôøi vôï naøo cuõng seõ vui loøng ñaàu phuïc ngöôøi naøo yeâu naøng nhö Chuùa Gieâ-su yeâu – Ñaáng ñaõ phoù chính maïng soáng cuûa Ngaøi trong tình yeâu coù söï hy sinh. Gioáng nhö Ñaáng Christ yeâu chính thaân theå cuûa Ngaøi, laø Hoäi thaùnh, thì ngöôøi choàng cuõng phaûi yeâu vôï gioáng nhö vaäy, ngöôøi choàng seõ chu caáp cho vôï, chaêm soùc vôï, toân troïng vôï, giuùp ñôõ vôï, khích leä vôï, vaø daønh thôøi gian cho vôï. Neáu ngöôøi choàng thieáu traùch nhieäm trong vieäc yeâu thöông vôï, thì ngöôøi choàng ñoù ñang rôi vaøo söï nguy hieåm ngaên trôû caâu traû lôøi cho lôøi caàu nguyeän cuûa mình:
Hôõi ngöôøi laøm choàng, haõy toû ñieàu khoân ngoan ra trong söï aên ôû vôùi vôï mình, nhö laø vôùi gioáng yeáu ñuoái hôn; vì hoï seõ cuøng anh em höôûng phöôùc söï soáng, neân phaûi kính neå hoï, haàu cho khoâng ñieàu gì laøm roái loaïn söï caàu nguyeän cuûa anh em (I Phi-e-rô 3:7).
Dó nhieân, ñaõ chöa bao giôø coù moät hoân nhaân hoaøn toaøn khoâng coù söï xung ñoät vaø baát ñoàng. Tuy nhieân, bôûi söï keát öôùc vaø phaùt trieån boâng traùi cuûa ÑöùcThaùnh Linh trong ñôøi soáng cuûa chuùng ta, caû vôï laãn choàng coù theå hoïc taäp soáng hoøa hôïp vaø kinh nghieäm söï ban phöôùc khoâng ngöøng gia taêng cuûa moät hoân nhaân Cô-ñoác. Bôûi nhöõng nan ñeà khoâng phaûi traùch khoûi noåi leân trong moïi cuoäc hoân nhaân, khieán cho moãi beân coù theå hoïc taäp truôûng thaønh gioáng Ñaáng Christ hôn moãi ngaøy.
Ñeå nghieân cöùu theâm veà boån phaän vôï choàng, haõy caùc caâu Kinh-thaùnh Saùng 2:15-25; Chaâm-ngoân 19:13; 21:9,19; 27:15-16; 31:10-31; I Coâr 11:3; 13:1-8; Coâ-loâ-se 3:18-19; Tít 2:3-5; I Phi-e-rô 3:1-7.
Tình Duïc Trong Hoân Nhaân (Sex in Marriage)
Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng ñaõ phaùt minh ra tình duïc, vaø hieån nhieân Ngaøi ñaõ taïo neân tình duïc cho söï khoùa i laïc cuõng nhö cho söï sinh saûn. Tuy nhieân, Kinh-thaùnh cho bieát roõ raèng quan heä tình duïc chæ ñöôïc daønh cho nhöõng ngöôøi ñaõ keát hôïp vôùi nhau trong giao-öôùc hoân nhaân troïn ñôøi.
Quan heä tình duïc xaûy ra ngoaøi moái quan heä hoân nhaân thì bò lieät vaøo hoaëc laø thoâng daâm (giöõa ngöôøi ñaõ hoaëc chöa laäp gia ñình vôùi ngöôøi chöa laäp gia ñình) hoaëc laø ngoaïi tình (giöõa hai ngöôøi ñaõ coù gia ñình roài). Phao-loâ ñaõ cho bieát roõ raèng nhöõng ngöôøi ñaõ phaïm nhöõng toäi nhö theá seõ khoâng höôûng ñöôïc nöôùc thieân ñaøng (I Coâr 6:9-11). Maëc duø moät Cô ñoác nhaân coù leõ bò caùm doã vaø coù leõ phaïm toäi thoâng daâm hoaëc ngoaïi tình, nhöng ngöôøi ñoù seõ caûm thaáy caùo traùch maïnh meõ trong taâm linh cuûa mình ñieàu ñoù seõ daãn ngöôøi ñoù ñeán choã aên naên.
Phao-loâ cuõng ñaõ cho moät soá höôùng daãn cuï theå lieân quan ñeán traùch nhieäm tình duïc cuûa vôï choàng:
Song, cho ñöôïc traùnh khoûi moïi söï daâm duïc, thì moãi ngöôøi ñaøn oâng phaûi coù vôï, moãi ngöôøi ñaøn baø phaûi coù choàng. Choàng phaûi laøm heát boån phaän ñoái vôùi vôï, vaø vôï ñoái vôùi choàng cuõng vaäy. Vôï khoâng coù quyeàn töï chuû veà thaân mình, beøn laø choàng; choàng cuõng vaäy, khoâng coù quyeàn töï chuû veà thaân mình, beøn laø vôï. Ñöøng töø choái nhau, tröø ra khi hai beân öng thuaän taïm thôøi, ñeå chuyeân vieäc caàu nguyeän; roài trôû laïi hieäp cuøng nhau, keûo quyû Sa-tan thöøa khi anh em khoâng thìn mình maø caùm doã chaêng (1Coâr 7:2-5).
Nhöõng caâu Kinh-thaùnh cho bieát roõ raèng tình duïc khoâng neân ñöôïc duøng nhö nhöng laø “phaàn thöôûng” hoaëc bôûi hoaëc vôï bôûi vì khoâng moät ngöôøi naøo coù quyeàn treân chính thaân theå cuûa mình.
Hôn theá nöõa, tình duïc laø quaø taëng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho vaø noù khoâng baát khieát hoaëc toäi loãi heã bao laâu tình duïc naêm trong giôùi haïn hoân nhaân. Phao-loâ khích leä nhöõng caëp vôï choàng Cô-ñoác ñaõ laäp gia ñình neân coù quan heä tình duïc vôùi nhau. Hôn theá nöõa, chuùng ta thaáy lôøi khuyeân naày daønh ngöôøi choàng tin Chuùa trong saùch Chaâm-ngoân:
Nguyeän nguoàn maïch con ñöôïc phöôùc; Con haõy laáy laøm vui thích nôi vôï con cöôùi buoåi ñang thì, Nhö nai caùi ñaùng thöông, vaø hoaøng döông coù duyeân toát, Nguyeän nöông long naøng laøm thoûa loøng con luoân luoân, Vaø aùi tình naøng khieán cho con say meâ maõi maõi (Chaâm-ngoân 5:18-19).[1]
Neáu moät caëp vôï choàng tin Chuùa muoán vui höôûng moät moái quan heä tình duïc thoûa maõn vôùi nhau, thì vôï vaø choàng neân bieát coù söï khaùc nhau raát lôùn giöõa baûn chaát tình duïc cuûa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ. Theo söï so saùnh, baûn chaát tình duïc cuûa ngöôøi nam coù thieân höôùng veà theå xaùc hôn, ngöôïc laïi thì baûn chaát tình duïc cuûa ngöôøi nöõ gaén lieàn vôùi caûm xuùc cuûa mình. Ngöôøi nam ham muoán tình duïc bôûi söï kích thích baèng maét (Ma-thi-ô 5:28). Ñaøn oâng ham muoán tình duïc vôùi ngöôøi nöõ haáp daãn tröôùc maét hoï; ngöôïc laïi ngöôøi nöõ coù khuynh höôùng ham muoán tình duïc vôùi ngöôøi nam, hoï ngöôõng moä nhieàu lyù do hôn chæ laø söï haáp daãn veà theå xaùc. Vì vaäy nhöõng ngöôøi vôï khoân ngoan nhìn nhöõng maët toát cuûa choàng ñeå laøm vui loøng choàng luoân luoân. Coøn nhöõng ngöôøi choàng khoân ngoan baøy toû tình caûm cho vôï suoát caû ngaøy baèng nhöõng caùi oâm vaø nhöõng cöõ chæ töû teá, hôn laø muoán vôï mình “môû” ngay ra laäp töùc vaøo cuoái ngaøy.
Möùc ñoä öa muoán tình duïc cuûa ngöôøi man coù khuynh höôùng gia taêng theo löôïng tích luõy tinh truøng trong cô theå cuûa ngöôøi ñoù, ngöôïc laïi möùc ñoä öa thích tình duïc cuûa ngöôøi nöõ taêng giaûm tuøy thuoäc vaøo chu kyø kinh nguyeät ngöôøi nöõ. Ñaøn oâng coù khaû naêng kích thích tính duïc vaø ñaït tôùi ñænh ñieåm tình duïc trong voøng vaøi giaây hoaëc vaøi phuùt; phuï nöõ maát thôøi gian laâu hôn. Maëc duø ñaøn oâng thöôøng chuaån bò veà maët theå xaùc ñeå giao hôïp thaät söï trong vaøi giaây, nhöng cô theå cuûa phuï nöõ coù theå chuaån bò veà maët theå xaùc ñeå giao hôïp maát caû gaàn nöõa tieáng ñoàng hoà. Vì vaäy, ngöôøi choàng khoân ngoan neân daønh thôøi gian vuoát ve kích thích tính duïc tröôùc khi giao hôïp baèng caùch vuoát ve, hoân vaø kích thích baèng tay vaøo nhöõng nôi treân cô theå cuûa vôï ñeå cho naøng chuaån bò ñeå giao hôïp. Neáu ngöôøi choàng khoâng bieát nhöõng vuøng naøo gaây kích thích treân cô theå cuûa vôï thì ngöôøi choàng neân hoûi vôï. Ngoaøi ra, Ngöôøi choàng neân bieát raèng cho duø mình coù theå ñaït ñeán chæ moät laàn khoùa i caûm tình duïc, nhöng vôï mình coù theå coù nhieàu laàn hôn. Ngöôøi choàng neân bieát raèng vôï mình nhaän ñöôïc nhöõng gì maø naøng ao öôùc.
Thaät quan troïng ñoái vôùi vôï choàng coù Chuùa baøn thaûo veà nhöõng nhu caàu cuûa hoï vôùi nhau moät caùch thaønh thaät vaø hoï coù theå hoïc bieát nhieàu veà tình duïc khaùc phaùi khaùc nhau nhö theá naøo. Qua nhieàu naêm thaùng trao ñoåi, khaùm phaù vaø thöïc haønh, thì vieäc quan heä tình duïc giöõa vôï vaø choàng coù theå ñem ñeán nhöõng phöôùc haïnh khoâng ngöøng gia taêng.
Con Caùi Cuûa Gia Ñình Cô-ñoác
(Children of a Christian Family)
Neân daïy cho treû em thuaän phuïc vaø vaâng lôøi cha meï trong Chuùa cuûa chuùng moät caùch troïn veïn. Neáu chuùng vaâng theo, thì vieäc ñöôïc soáng laâu treân ñaát vaø nhöõng phöôùc haïnh khaùc ñöôïc höùa ban cho hoï:
Hôõi keû laøm con caùi, haõy vaâng phuïc cha meï mình trong Chuùa, vì ñieàu ñoù laø phaûi laém. Haõy toân kính cha meï ngöôi (aáy laø ñieàu raên thöù nhöùt, coù moät lôøi höùa noái theo), haàu cho ngöôi ñöôïc phöôùc vaø soáng laâu treân ñaát (EÂ-pheâ-soâ 6:1-3).
Nhöõng ngöôøi cha tin Chuùa, vôùi tö caùch laø chuû gia ñình cuûa mình, ñöôïc ban cho traùch nhieäm cô baûn ñeå huaán luyeän cho con caùi mình:
Hôõi caùc ngöôøi laøm cha, chôù choïc cho con caùi mình giaän döõ, haõy duøng söï söûa phaït khuyeân baûo cuûa Chuùa maø nuoâi naáng chuùng noù (EÂ-pheâ-soâ 6:4).
Chuù yù thaáy traùch nhieäm cuûa nöôøi cha goàm hai phöông dieän: nuoâi naáng con caùi mình theo söï kyû luaät vaø daïy doã cuûa Chuùa. Tröôùc heát chuùng ta haõy xem xeùt nhu caàu kyû luaät con caùi.
Kyû Luaät Con Caùi (Child Discipline)
Con caùi khoâng bao giôø bò kyû luaät lôùn leân seõ ích kyû vaø phaûn loaïn choáng cöï laïi uy quyeàn. Con caùi neân ñöôïc kyû luaät vaøo baát cöù thôøi ñieåm naøo neáu chuùng noù thaùch ñoá khoâng vaâng phuïc nhöõng quy luaät thích hôïp maø tröôùc ñaây cha meï ñaõ ñaët ra. Con caùi khoâng neân bò phaït vì côù maéc phaïm sai laàm hoaëc thieáu traùch nhieäm vì coøn nhoû chöa yù thöùc ñöôïc. Tuy nhieân, chuùng neân thöôøng xuyeân ñöôïc yeâu caàu phaûi ñoái dieän vôùi haäu quaû cuûa nhöõng loãi laàm vaø söï thieáu tinh thaàn traùch nhieäm cuûa chuùng, do vaäy vieäc giuùp ñôõ ñeå chuaån bò chuùng ñoái dieän vôùi nhöõng söï thaät cuûa cuoäc soáng sau naày khi tröôûng thaønh.
Treû em coøn nhoû neân phaït chuùng baèng caùch ñaùnh ñoøn vaøo moâng, nhö Lôøi Chuùa höôùng daãn. Taát nhieân, treû em sô sinh khoâng neân bò kyû luaät baèng ñoøn roi. Ñieàu naày khoâng coù nghóa laø caùc treû sô sinh luoân luoân ñeå cho chuùng thích laøm gì thì laøm. Thöïc ra, keå töø ngaøy sinh ra neân cho chuùng bieát roõ laø caû cha laãn meï ñeàu coù traùch nhieäm daïy doã chuùng. Chuùng noù coù theå ñöôïc daïy doã ngay töø tuoåi coøn raát nhoû bieát nghóa cuûa töø “khoâng” baèng caùch chæ ñôn giaûn ngaên caûn khoâng laøm nhöõng gì chuùng ñang laøm hoaëc saép laøm. Moät khi chuùng baét ñaàu hieåu ñöôïc “khoâng” coù nghóa laø, moät caùi phaùt nheï vaøo moâng seõ giuùp chuùng hieåu nhieàu hôn khi chuùng khoâng ngöøng laïi nhöõng haønh ñoäng ñoù laø nhöõng vieäc cha meï muoán chuùng döøng laïi. Neáu vieäc naày ñöôïc aùp duïng thöôøng xuyeân, thì con treû seõ hoïc bieát vaâng phuïc ngay töø tuoåi caøng raát nhoû.
Cha meï cuõng coù theå thieát laäp uy quyeàn cuûa mình baèng caùch khoâng neân uûng hoä loái cö xöû khoâng muoán coù trong con caùi cuûa hoï, chaúng haïn nhö cho con caùi ngay nhöõng gì chuùng muoán moãi luùc chuùng khoùc. Laøm vaäy laø daïy cho con caùi khoùc ñeå coù ñöôïc nhöõng gì chuùng muoán. Hoaëc, neáu cha meï mieãn cöôõng tröôùc nhöõng ñoøi hoûi cuûa con caùi hoï moãi laàn chuùng caáu giaän hoaëc van naøi, nhöõng baäc cha meï nhö theá thöïc söï ñang coå vuõ loái cö xöû khoâng muoán coù nhö theá. Caùc baäc cha meï khoân ngoan chæ ban thöôûng cho loái cö xöû ñaùng muoán coù trong con caùi cuûa hoï.
Ñaùnh ñoøn khoâng neân gaây haïi ñeán theå xaùc nhöng taát nhieân gaây ñuû ñau ñeå khieán cho ñöùa beù khoâng vaâng lôøi khoùc moät luùc. Baèng caùch naày, ñöùa beù seõ hoïc bieát ñöôïc khoâng vaâng lôøi seõ keøm theo söï ñau ñôùn. Kinh-thaùnh khaúng ñònh ñieàu naày:
Ngöôøi naøo kieâng roi voït gheùt con trai mình; Song ai thöông con aét caàn lo söûa trò noù….Söï ngu daïi voán buoäc vaøo loøng con treû; Song roi raên phaït seõ laøm cho söï aáy lìa xa noù….Chôù tha söûa phaït treû thô; Daàu ñaùnh noù baèng roi voït, noù chaúng cheát ñaâu. Khi con ñaùnh noù baèng roi voït, AÉt giaûi cöùu linh hoàn noù khoûi aâm phuû….Roi voït vaø söï quôû traùch ban cho söï khoân ngoan; Coøn con treû phoùng tuùng laøm maéc côõ cho meï mình (Chaâm-ngoân 13:24; 22:15; 23:13-14; 29:15).
Khi cha meï chæ laøm maïnh meõ nhöõng leà luaät cuûa mình, thì hoï khoâng caàn ñe doïa ñeå cho con caùi vaâng lôøi. Neáu moät ñöùa beù thaùch ñoá khoâng vaâng lôøi, thì neân ñaùnh ñoøn noù. Neáu cha meï chæ doïa ñaùnh ñoøn ñöùa con khoâng vaâng lôøi cuûa mình khoâng thoâi, thì ngöôøi ñoù chæ uûng hoä söï khoâng vaâng lôøi tieáp tuïc cuûa chaùu maø thoâi. Keát quaû laø ñöùa beù hoïc bieát khoâng caàn phaûi ñeå yù ñeán vieäc vaâng lôøi cho ñeán khi lôøi ñe doïa cuûa cha meï noù lôùn ñeán moät möùc ñoä naøo ñoù.
Sau khi ñaùnh ñoøn xong, neân oâm ñöùa beù vaø cho chaùu bieát chaéc cha meï chaùu yeâu thöông chaùu.
Daïy Doã Con Treû (Train Up a Child)
Caùc baäc cha meï tin Chuùa phaûi nhaän bieát raèng hoï coù traùch nhieäm daïy doã con caùi cuûa hoï, nhöng chuùng ta ñaõ daïy trong Chaâm-ngoân 22:6, “Haõy daïy cho treû thô con ñöôøng noù phaûi theo; Daàu khi noù trôû veà giaø, cuõng khoâng heà lìa khoûi ñoù”.
Daïy doã khoâng chæ doøi hoûi phaûi phaït treû vì söï khoâng vaâng lôøi maø coøn ban thöôûng cho nhöõng haønh vì toát. Treû em caàn ñöôïc cha me khen taëng luoân ñeå naâng cao haønh vi toát cuûa nhöõng ñaëc ñieåm ñaùng quyù cuûa chuùng. Treû em caàn thöôøng xuyeân ñöôïc bieát chaéc laø chuùng noù ñöôïc yeâu thöông, ñöôïc tieáp nhaän vaø ñöôïc ñaùng giaù cao bôûi caùc baäc laøm cha laøm meï. Cha meï coù theå chuyeån taûi tình thöông cuûa mình baèng nhöõng lôøi khen taëng, oâm hoân khi hoï coù thôøi gian daønh cho con caùi cuûa mình.
“Daïy doã” coù nghóa laø “laøm cho vaâng lôøi”. Vì vaäy, cha meï tin Chuùa khoâng neân ñöa ra yù kieán cho con caùi mình hoaëc chuùng seõ hoaëc chuùng seõ khoâng ñi thôø phöôïng Chuùa hoaëc caàu nguyeän moãi ngaøy vaø nhieàu ñieàu khaùc gioáng vaäy. Con caùi khoâng coù traùch nhieäm ñuû ñeå bieát ñieàu gì toát nhaát cho chuùng- ñoù laø lyù do taïi sao Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ban con caùi cho cha meï. Ñoái vôùi nhöõng baäc cha meï ñaàu tö söùc löïc vaø naêng löïc ñeå nhìn thaáy raèng con caùi cuûa hoï ñöôïc daïy doã caùch thích hôïp, thì Ñöùc Chuùa Trôøi höùa raèng con caùi cuûa hoï seõ khoâng xa khoûi ñöôøng ñuùng khi chuùng lôùn leân nhö chuùng ta ñoïc trong Chaâm-ngoân 22:6.
Con caùi cuõng khoâng neân choàng chaát traùch nhieäm nhieàu theâm khi chuùng lôùn leân. Muïc tieâu cuûa söï daïy doã con caùi coù keát quaû laø chuaån bò cho con treû daàn daàn nhöõng traùch nhieäm ñaày ñuû cuûa tuoåi tröôûng thaønh. Khi chaùu beù caøng lôùn leân, thì Chaùu neân ñöôïc coù töï do caøng nhieàu hôn ñeå töï mình quyeát ñònh. Ngoaøi ra, treû ôû ñoä tuoåi vò thanh nieân neân hieåu raèng mình phaûi chòu traùch nhieäm cho haäu quaû quyeát ñònh cuûa mình vaø cha meï cuûa em seõ khoâng phaûi luùc naøo cuõng ôû ñoù ñeå “cöùu mình ra khoûi” nan ñeà.
Traùch Nhieäm Cuûa Cha Meï Laø Daïy Doã
(Parent’s Responsibility to Instruct)
Nhö chuùng ta ñaõ ñoïc EÂ-pheâ-soâ 6:4, caùc baäc laøm Cha khoâng chæ coù traùch nhieäm kyû luaät con caùi maø coøn ñöôïc mong muoán daïy doã con caùi trong Chuùa. Daïy doã con caùi theo ñao ñöùc Kinh-thaùnh, phaåm haïnh cuûa ngöôøi tin Chuùa, hoaëc thaàn hoïc khoâng phaûi laø traùch nhieäm cuûa Hoäi thaùnh- maø laø traùch nhieäm cuûa ngöôøi cha. Caùc baäc phuï huynh laø nhöõng ngöôøi giao phoù moïi traùch nhieäm cho giaùo vieân Tröôøng Chuû Nhaät ñeå daïy con caùi hoï veà Chuùa ñang phaïm sai laàm nghieâm troïng. Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ truyeàn daïy cho Y-sô-ra-eân qua Moâi-se:
Caùc lôøi maø ta truyeàn cho ngöôi ngaøy nay seõ ôû taïi trong loøng ngöôi; khaù aân caàn daïy doã ñieàu ñoù cho con caùi ngöôi, vaø phaûi noùi ñeán, hoaëc khi ngöôi ngoài trong nhaø, hoaëc khi ñi ngoaøi ñöôøng, hoaëc luùc ngöôi naèm, hay laø khi choãi daäy (Phuïc-truyeàn 6:6-7).
Nhöõng baäc cha meï tín Chuùa neân giôùi thieäu veà Chuùa cho con caùi mình ngay töø tuoåi coøn raát nhoû, haõy cho chuùng bieát Ngaøi laø ai vaø Ngaøi yeâu chuùng nhö theá naøo. Caùc chaùu beù neân ñöôïc daïy caâu chuyeän giaùng sinh cuûa Chuùa Gieâ-su, ñôøi soáng vaø söï cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Ngaøi. Nhieàu chaùu beù coù theå hieåu söù ñieäp Phuùc AÂm ôû ñoä tuoåi thöù naêm hoaëc saùu vaø coù theå coù quyeát ñònh phuïc vuï Chuùa. Ngay sau (tuoåi saùu hoaëc baûy ñoâi luùc nhoû hôn), thì caùc chaùu coù theå nhaän baùp-teâm Thaùnh Linh vôùi baèng chöùng noùi tieáng môùi. Dó nhieân, khoâng coù luaät leà cöùng nhaéc coù theå ñaët ra bôûi vì moãi moät chaùu coù khaùc nhau. Ñieàu thieát yeáu laø nhöõng baäc cha meï tin Chuùa neân ñaët öu tieân lôùn nhaát cuûa mình ôû treân ñaát naày laø huaán luyeän thuoäc linh cho con caùi cuûa mình.
Möôøi Quy Taéc Ñeå Yeâu Thöông Con Caùi Cuûa Baïn
(Ten Rules For Loving Your Children)
1) Ñöøng choïc giaän con caùi mình (EÂ-pheâ-soâ 6:4). Con treû khoâng theå naøo ñöôïc mong muoán haønh xöû gioáng nhö ngöôøi tröôûng thaønh ñöôïc. Neáu baïn mong muoán quaù nhieàu töø nôi chuùng, thì chuùng seõ boû cuoäc khoâng laøm coá gaéng laøm haøi loøng baïn, bieát raèng ñieàu ñoù khoâng theå ñöôïc.
2) Ñöøng so saùnh con baïn vôùi con cuûa ngöôøi khaùc. Haõy cho con caùi baïn bieát baïn quyù troïng nhöõng phaåm chaát ñoäc ñaùo cuûa chuùng vaø caùc aân töù cuûa Chuùa ban cho chuùng quyù döôøng bao.
3) Cho con caùi coù traùch nhieäm trong nhaø cuûa baïn ñeå chuùng noù seõ bieát raèng chuùng noù laø moät phaàn quan troïng cuûa gia ñình. Nhöõng söï thaønh ñaït laø nhöõng chöôùng ngaïi ngaên trôû döïng leân ñoái vôùi loøng töï troïng laønh maïnh.
4) Haõy daønh thôøi gian cho con cuûa baïn. Haõy cho con caùi cuûa baïn bieát chuùng noù quan troïng ñoái vôùi baïn. Cho chuùng noù cuûa caûi vaät chaát khoâng theå thay theá ñöôïc baïn chính baïn cho con caùi cuûa baïn. Hôn nöõa, treû con aûnh höôûng phaàn lôùn bôûi nhöõng ngöôøi daønh nhieàu thôøi gian cho chuùng.
5) Neáu baïn muoán noùi ñieàu gì ñoù tieâu cöïc, thì haõy coá gaéng noùi ñieàu ñoù theo caùch tích cöïc. Toâi khoâng bao giôø noùi con caùi cuûa toâi laø chuùng noù “toài teä” khi chuùng khoâng vaâng lôøi toâi. Thay vaøo ñoù, Toâi seõ noùi vôùi con trai toâi, “Con laø ñöùa con ngoan, vaø nhöõng ñöùa con ngoan khoâng laøm nhöõng gì con vöøa môùi laøm!” (Roài toâi ñaùnh ñoøn vaøo moâng noù).
6) Haõy nhaän bieát töø “Khoâng” coù nghóa laø “Cha quan taâm ñeán con”. Khi con caùi luoân laøm theo yù mình, thì veà maët tröïc giaùc chuùng bieát raèng baïn khoâng quan taâm chuùng ñuû môùi haïn cheá chuùng.
7) Mong muoán con caùi mình baét chöôùc theo mình. Con caùi hoïc ñöôïc göông maãu cuûa cha meï chuùng. Cha meï khoân ngoan seõ khoâng bao giôø noùi vôùi con mình raèng, “Haõy laø nhö cha noùi, nhöng ñöøng laøm theo nhö cha laøm”.
8) Ñöøng giaûi cöùu con caùi cuûa baïn ra khoûi moïi nan ñeà. Chæ dôøi ñi nhöõng hoøn ñaù laøm cho vaáp ngaõ, haõy ñeå nhöõng hoøn ñaù laùt ñöôøng trong con ñöôøng cuûa chuùng.
9) Haõy phuïc vuï Chuùa vôùi caû taám loøng. Toâi ñaõ thaáy con caùi cuûa nhöõng baäc cha meï haâm haåm thuoäc linh hieám khi tieáp tuïc phuïc vuï trong tuoåi tröôûng thaønh cuûa chuùng. Con caùi cuûa nhöõng baäc cha meï chöa ñöôïc cöùu vaø con caùi cuûa nhöõng baäc cha meï ñaõ tin Chuùa vaø keát öôùc troïn veïn vôùi Chuùa thöôøng tieáp tuïc phuïc vuï Chuùa khi chuùng ñaõ “tröôûng thaønh”.
10) Haõy daïy cho con caùi cuûa baïn Lôøi Chuùa. Cha meï thöôøng ñaët öu tieân vaán ñeà hoïc vaán cuûa con caùi hoï nhöng khoâng cho chuùng neàn hoïc vaán quan troïng nhaát maø chuùng theå coù nhaän laáy ñöôïc, ñoù laø Kinh-thaùnh.
Nhöõng Öu Tieân Cuûa Chöùc Vuï, Hoân Nhaân Vaø Gia Ñình
(The Priorities of Ministry, Marriage and Family)
Coù leõ, loãi laàm maø caùc laõnh ñaïo Cô-ñoác thöôøng gaëp phaûi nhaát ñoù laø boû beâ hoân nhaân vaø gia ñình cuûa hoï vì côù chuyeân taâm cho chöùc vuï cuûa hoï. Hoï töï bieän hoä baèng caùch noùi raèng söï hy sinh cuûa hoï laø “vì côù coâng vieäc Chuùa”.
Loãi laàm naày ñöôïc khaéc phuïc khi ngöôøi haàu vieäc Chuùa ñang ôû trong tieán trình ñöôïc moân ñoà hoùa nhaän ra raèng söï vaâng lôøi thaät cuûa mình vaø taän hieán cho Chuùa ñöôïc phaûn chieáu bôûi moái quan heä cuûa ngöôøi phoái ngaãu vaø vôùi con caùi cuûa ngöôøi ñoù. Moät ngöôøi haàu vieäc Chuùa khoâng theå coâng boá mình taän hieán cho Chuùa neáu ngöôøi ñoù khoâng yeâu vôï gioáng nhö Ñaáng Christ yeâu Hoäi thaùnh, hoaëc neáu ngöôøi ñoù boû qua vieäc daønh thôøi gian caàn thieát cho con caùi mình ñeå döôõng duïc con caùi khoân lôùn vaø theo söï khuyeân baûo cuûa Chuùa.
Hôn theá nöõa, boû beâ vôï con vì côù “chöùc vuï ” thöôøng ñöôïc bieát ñeán nhö laø daáu hieäu chaéc chaén cuûa moät chöùc vuï xaùc thòt ñöôïc thöïc hieän theo khaû naêng söùc rieâng cuûa ngöôøi ñoù. Nhieàu vò muïc sö cuûa caùc Hoäi thaùnh coù toå chöùc mang gaùnh naëng coâng vieäc naëng nhoïc mieãn giaûm cho ñieàu naày, vì hoï kieät söùc ñeå giöõ cho taát caû moïi chöông trình hoaït ñoäng.
Chuùa Gieâ-su ñaõ höùa raèng gaùnh cuûa Ngaøi nheï vaø aùch cuûa Ngaøi deã chòu (Ma-thi-ô 11:30). Ngaøi khoâng keâu goïi moät ngöôøi haàu Chuùa naøo ñeå taän taâm cho theá giôùi hoaëc cho Hoäi thaùnh phaûi traû giaù baèng tình yeâu cuûa gia ñình mình. Thöïc ra, yeâu caàu cho moät tröôûng laõo laø ngöôøi ñoù “phaûi laø ngöôøi quaûn trò gia ñình cuûa mình thaät toát” (I Ti-moâ-theâ 3:4). Moái quan heä cuûa ngöôøi ñoù vôùi gia ñình cuûa mình laø baøi thi thöû nghieäm veà söï thích hôïp cuûa ngöôøi ñoù cho chöùc vuï .
Nhöõng ai ñöôïc keâu goïi vaøo nhöõng chöùc vuï löu ñoäng vaø phaûi xa nhaø baát luùc naøo thì neân daønh theâm thôøi gian cho gia ñình taäp trung cho gia ñình khi hoï ôû nhaø. Caùc anh chò em trong thaân theå Hoäi thaùnh neân laøm nhöõng gì coù theå laøm ñöôïc trong khaû naêng cuûa mình ñeå coù theå daøn xeáp gioáng nhö theá. Ngöôøi haàu vieäc Chuùa ñang ôû trong tieán trình ñöôïc moân ñoà hoùa nhaän bieát raèng con caùi cuûa mình laø nhöõng moân ñoà chính yeáu. Neáu ngöôøi ñoù thaát baïi trong coâng taùc naày, thì ngöôøi ñoù khoâng coù quyeàn ñeå coá gaéng ñeå moân ñoà nhöõng ngöôøi ôû ngoaøi nhaø mình.
[1] Coù theâm baèng chöùng veà Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng deø daët khi noùi veà tình duïc, xem Nhaõ-ca 7:1-9 vaø Leâ-vi-kyù 18:1-23.